TBILISI. Sau buổi gặp gỡ với tổng thống và các giới chức lãnh đạo Georgia, vào khoảng 5h chiều, thứ 6, 30.09, Đức Thánh Cha đã đến thăm Tòa Thượng phụ Chính Thống Georgia và gặp Đức Thượng Phụ Ilia II.
Đây là một bước tiến mới trong hành trình đại kết nhằm làm cho tương quan giữa Giáo hội Công giáo và Giáo hội Chính Thống ở Georgia thêm bền chặt hơn. Trong bài phát biểu, Đức Thánh Cha đã tha thiết mời gọi các tín hữu Công giáo và Chính Thống giáo cùng nhau làm chứng về Tin Mừng trong một thế giới đang cháy khát hòa bình và lòng xót thương. Trong suốt cuộc gặp gỡ, cũng có những lần dâng trà và café để chào đón Đức Thánh Cha, một truyền thống quen thuộc ở Georgia.
Xác tín nơi Thiên Chúa để hiệp nhất huynh đệ với nhau trong việc loan báo Tin Mừng. Đây là thông điệp chủ chốt mà Đức Thánh Cha muốn truyền tải trong cuộc gặp gỡ với Đức Thượng Phụ Ilia II. Trước hết, Đức Thánh Cha chia sẻ rằng ngài được đánh động sâu xa bởi lời kinh Ave Maria của Đức Thượng Phụ và lời kinh ấy đã được cất vang lên tại nghi thức bắt đầu buổi gặp gỡ.
Những bước tiến và nhiệt huyết mới trong mối tương quan giữa Công giáo và Chính Thống giáo
Đức Thánh Cha gợi nhắc lại những điểm son trong mối tương quan luôn được làm mới mẻ giữa Giáo hội Chính Thống tại Georgia và Giáo hội Công giáo, cũng như cuộc thăm viếng lịch sử của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II tại đất nước Georgia trước thềm Năm Thánh 2000. Đây thực sự là một hành trình đại kết mà mỗi người phải bước đi. Đức Thánh Cha nói: “Giờ đây, nhờ sự quan phòng của Thiên Chúa, chúng ta lại có cơ hội gặp gỡ nhau. Và trước một thế giới đang cháy khát lòng xót thương, sự hợp nhất và hòa bình; Thiên Chúa mời gọi chúng ta phải kiến tạo những bước tiến mới mẻ trong tương quan của chúng ta, làm mới lại lòng nhiệt huyết để từ đó nụ hôn của hòa bình và cái ôm thấm đẫm tình huynh đệ của chúng ta sẽ là một dấu chỉ hùng hồn về sự hiện diện của Thiên Chúa.”
Cùng nhau truyền giáo sẽ vượt qua mọi khó khăn
Ngày hôm nay Tin Mừng vẫn trổ sinh biết bao hoa trái. Chúng ta được mời gọi hãy ở lại cách kiên định nơi Thiên Chúa và hiệp nhất với nhau. Tấm gương sáng ngời của vô số các thánh trong đất nước này thôi thúc chúng ta biết đặt Tin Mừng là ưu tiên trên hết và ra đi rao giảng Tin Mừng như đã từng xảy ra trong quá khứ, thậm chí còn hơn quá khứ nữa, giải thoát khỏi những mối dây ràng buộc của những định kiến và mở ra sự mới mẻ bất tận của Thiên Chúa. Khó khăn không phải là những chướng ngại nhưng là cơ hội thôi thúc chúng ta hiểu nhau hơn, cùng sẻ chia nhựa sống đức tin, tăng cường cầu nguyện cho nhau và cùng cộng tác với nhau trong những công việc tông đồ bác ái, nhằm vinh danh Thiên Chúa trên trời và kiến tạo hòa bình khắp mặt địa cầu.”
Đức Thánh Cha nhớ lại rằng Giáo hội Chính Thống tại Georgia được khai sinh cách đặc biệt từ thánh Andre Tông đồ. Ngài nhấn mạnh rằng, như Andre là anh trai của Phê-rô, thì ngày hôm nay Giáo hội Công giáo và Chính Thống ở Georgia cũng phải làm mới lại ‘tình huynh đệ tông đồ’, cùng nhau chiêm ngắm Đức Giêsu để trở nên “những người rao giảng Tin Mừng trong sự hiện diện của Thiên Chúa.”
Trong tình yêu của Đức Kitô, nhân dân Georgia vượt qua mọi thử thách
Đức Thánh Cha đã nhấn mạnh đến tình yêu của Đức Kitô. Tình yêu ấy đã nâng chúng ta lên, giúp ta vượt qua những hiểu lầm trong quá khứ, những toan tính của hiện tại và những sợ hãi đang đến trong tương lai.
Nhân dân Georgia đã làm chứng trong hằng mấy thế kỷ về sự vĩ đại của tình yêu nhiệm mầu này. Chính trong tình yêu ấy, người ta tìm thấy được sức mạnh để tiếp tục đứng lên sau hàng loạt những khó khăn, thử thách; cũng trong tình yêu ấy, người ta được nâng lên cao, tiếp chạm đến đỉnh điểm của một vẻ đẹp nghệ thuật phi thường.”
Tôi muốn là một người bạn của nhân dân Georgia. Chúng ta cùng nhau kêu gọi hòa bình
Đức Thánh Cha nhắc đến tầm quan trọng của những di sản văn hóa nơi đất nước Georgia, và cách đặc biệt, Thánh Nino đã rao truyền đức tin trên mảnh đất này. Vì thế, ngài cũng được xem như một vị Tông đồ. Đức Thánh Cha tái khẳng định rằng ngài mong muốn là một người bạn của nhân dân Georgia, ước mong hòa bình cho đất nước bị thương tích này.
Đức Thánh Cha nói: “Tôi muốn là một người bạn chân thành của đất nước và của dân tộc mến thương này; ước mong rằng các bạn đừng quên những điều tốt đẹp đã lãnh nhận, lòng hiếu khách và một lối sống đong đầy hy vọng cho dù có phải ở giữa những khó khăn, thử thách. Sự xác quyết được đâm rễ sâu trong đức tin đã dẫn dân tộc Georgia đến việc kêu xin hòa bình cho tất cả mọi người và ngay cả cho kẻ thù của mình nữa.”
Đức Thánh Cha kết luận bài phát biểu của mình với một suy tư về rất nhiều những Kitô hữu, ngày hôm nay, họ vẫn còn sống trong một thế giới phải chịu đựng bắt bớ, ngược đãi và hận thù. Về phần mình, Đức Thượng Phụ Ilia trân trọng cuộc viếng thăm lịch sử của Đức Thánh Cha tại đất nước Georgia, và ngài cũng khẩn cầu phước lành của Thiên Chúa tuôn đổ trên Đức Thánh Cha cũng như toàn thể Giáo hội Công giáo. Đức Thánh Cha đã tặng Đức Thượng Phụ cuốn Codex Pauli, một quyển sách rất có giá trị, được xuất bản nhân kỷ niệm hai ngàn năm sinh nhật thánh Phaolo.
Thăm Cộng hòa Georgia – Diễn văn của Đức Thánh Cha
TBILISI. Đức Thánh Cha đã đến phi trường thủ đô Tbilisi của Georgia lúc 15 giờ chiều (13 giờ giờ Roma). Cùng đi với ngài có đoàn tùy tùng 30 người và 70 ký giả quốc tế. Đây là chuyến viếng thăm thứ 16 của Đức Thánh Cha tại nước ngoài và là phần thứ 2 trong cuộc viếng thăm miền Caucase. Phần đầu ngài đã thực hiện tại Cộng hòa Armeni từ ngày 24 đến 26.06 năm nay. Cả 3 quốc gia này đều có con số tín hữu Công Giáo ít ỏi. Nhưng qua các cuộc viếng thăm này, Đức Thánh Cha muốn cổ võ những quan hệ đại kết, hòa bình và hòa giải giữa các dân tộc.
Đón tiếp Đức Thánh Cha tại sân bay, có tổng thống Giorgi Margvelashvili cùng với phu nhân, Đức Thượng Phụ Ilia II và một số quan chức, đặc biệt là hai vị Giám mục Công Giáo.
Trong lời chào mừng Đức Thánh Cha, tổng thống cám ơn sự ủng hộ của Tòa Thánh dành cho đất nước Georgia, đặc biệt trong thời kỳ bị Nga tấn công hồi năm 2008. Ông cũng nhắc đến những quan hệ giữa Vatican, Giáo Hội Công Giáo và Georgia qua dòng lịch sử.
Sau lời chào mừng, Đức Thánh Cha có bài diễn văn đáp từ.
Sau đây là bài diễn văn của Đức Thánh Cha:
“Thưa ngài Tổng thống,
Chính quyền và thành viên ngoại giao đoàn,
Thưa tất cả quý vị,
Tạ ơn Thiên Chúa Toàn Năng đã cho tôi có cơ hội viếng thăm đất nước được chúc lành này, nơi gặp gỡ và trao đổi quan trọng giữa những nền văn hóa và văn minh. Kể từ sau khi thánh Nino rao giảng Tin Mừng vào đầu thế kỷ thứ 4, Kitô giáo đã được bén rễ nơi đây với căn tính sâu xa nhất và với nền tảng vững chắc về những giá trị Tin Mừng. Như thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II đã nhận xét khi ngài viếng thăm đất nước của quý vị: “Kitô giáo là hạt giống của sự đơm hoa kết trái liên tục nơi văn hóa Georgia”, và cùng một hạt mầm ấy nay lại tiếp tục trổ sinh ra những bông hạt khác. Hồi tưởng lại với lòng biết ơn về cuộc gặp gỡ tại Vatican vào năm ngoái và mối liên hệ tốt đẹp mà Georgia luôn duy trì với Tòa Thánh, tôi chân thành cám ơn ngài, thưa ngài Tổng thống; cũng cám ơn ngài vì lời mời tử tế và những sự chào đón chân thành mà ngài đã dành cho tôi, đại diện cho chính quyền và nhân dân Georgia.
Lịch sử lâu đời hàng thế kỷ nay của đất nước quý vị cho thấy rằng nền tảng của những giá trị cao quý được diễn tả ngang qua văn hóa, ngôn ngữ và các truyền thống. Điều này khiến quốc gia của quý vị có một vị thế tròn đầy và hết sức đặc biệt trong nền tảng văn minh châu âu; đồng thời, bằng chứng cho thấy rằng vị trí địa lý của đất nước quý vị như một cây cầu tự nhiên nối liền giữa Âu và Á. Đó là một nối kết làm cho việc thông truyền và tương quan giữa mọi người trở nên dễ dàng hơn. Trải qua hàng thế kỷ, điều này đã làm cho mối dây thương mại cũng như việc trao đổi và đối thoại tư tưởng, kinh nghiệm giữa những nền văn hóa trở nên dễ dàng hơn. Như trong bài quốc ca, quý vị đã tự hào tuyên bố rằng: ‘Thần tượng của tôi chính là tổ quốc… chung chia với Trời những ngọn núi và thung lũng sáng tươi’. Tổ quốc là một hình tượng diễn tả căn tính, đồng thời khắc họa lên những yếu tố và lịch sử quốc gia; những ngọn núi tự do vươn cao hướng lên trời, tách xa khỏi việc bị biến thành những bước tường ngăn cách bất khả vượt, mang lại sự tráng lệ cho các thung lũng. Núi đồi và thung lũng làm nổi bật lẫn nhau, nối kết với nhau và làm cho nhau trở nên độc nhất, nhưng tất cả đều rộng mở hướng thẳng lên trời cao. Bầu trời ấy bao phủ và bảo vệ chúng.
Thưa ngài Tổng thống, 25 năm đã trôi qua kể từ khi Georgia tuyên bố độc lập. Trong suốt khoảng thời gian dành lại được hoàn toàn tự do, Georgia đã xây dựng và củng cố hiến pháp dân chủ và tìm những cách thức để đảm bảo một sự phát triển bao gồm và chân thực nhất có thể. Tất cả những điều này cần đến những hy sinh lớn lao, và mọi người dân đã can đảm đối diện để bảo đảm một nền tự do lâu bền. Tôi hy vọng rằng con đường của hòa bình và phát triển sẽ thúc đẩy với một cam kết bền vững về tất cả mọi lãnh vực của xã hội, để tạo nên những điều kiện cho sự bền vững, công lý và tôn trọng quy định của luật pháp, để thăng tiến sự phát triển và tạo ra những cơ hội lớn hơn cho tất cả mọi người.
Việc cùng nhau chung sống cách hòa bình giữa các dân tộc cũng như các quốc gia trong vùng là một điều kiện tiên quyết và không gì có thể thay thế được cho sự phát triển chân thực và lâu dài. Điều này đòi hỏi gia tăng sự quan tâm và tôn trọng lẫn nhau, vì thế không thể gạt sang một bên việc tôn trọng chủ quyền của mỗi quốc gia trong khuôn khổ luật pháp quốc tế. Để kiến tạo nên những con dường dẫn đến một nền hòa bình lâu dài và sự hợp tác đích thật, chúng ta phải khắc cốt ghi tâm những quy tắc cần thiết cho một mối tương quan công bằng và bền vững giữa các quốc gia, nhằm phục vụ cho sự sống chung mang tính thực tế, có trật tự và hòa bình giữa các dân tộc.
Thật vậy, rất nhiều nơi trên thế giới, đang có một lối suy nghĩ cản trở việc duy trì những sự khác biệt và bất đồng cách hợp pháp, bên trong bầu khí đối thoại văn hóa nơi mà lý trí, sự điều độ và trách nhiệm có thể thắng thế. Đây là những điều cần thiết hơn bao giờ hết trong giai đoạn lịch sử hiện tại, không hề có sự thiếu hụt về chủ nghĩa cực đoan bạo lực đang lèo lái và bóp méo những nguyên tắc dân sự và tôn giáo, và bóp ghẹt chúng trong đêm tối của sự thống trị và chết chóc.
Chúng ta phải toàn tâm toàn ý lấy con người làm ưu tiên trong chính hoàn cảnh thực tế của họ và theo đuổi mọi nỗ lực để ngăn cản sự khác biệt dẫn đến phát sinh bạo lực, vì bạo lực có thể gây ra những tai họa thảm khốc cho con người và xã hội. Bất cứ sự khác biệt nào về sắc tộc, ngôn ngữ, chính trị hay tôn giáo không được sử dụng như là căn nguyên để chuyển những bất hòa thành xung đột và xung đột trong một chuỗi bi kịch vô cùng tận; nhưng có thể là và phải là nguồn gốc của một sự làm giàu có phong phú thêm cho nhau hướng đến lợi ích chung. Điều này đòi hỏi mỗi người phải hoàn toàn sử dụng căn tính đặc thù của mình để cùng chung sống cách hòa bình trong quê hương tổ quốc của họ, hoặc được tự do để trở về miền đất ấy, nếu vì lý do nào đó họ bắt buộc phải rời xa quê hương. Tôi hy vọng rằng các vị lãnh đạo quốc gia sẽ tiếp tục cho thấy mối bận tâm về hoàn cảnh của những con người này, và rằng họ sẽ hoàn toàn dấn thân để tìm kiếm những giải pháp xác thực, cho dù có phải đối mặt với bất kỳ vấn đề chính trị khó khăn nào. Cần có tầm nhìn xa và lòng can đảm để nhận ra ích lợi đích thật cho mọi người, và theo đuổi lợi ích này với lòng quyết tâm và khôn ngoan. Vì vậy, cần phải lưu giữ trước mắt chúng ta sự đau khổ của người khác, để bước đi trên con đường với niềm xác tín, mặc dù có chậm chạp và nhiều gian khổ, nhưng sẽ dẫn chúng ta đến bình an.
Giáo hội Công giáo đã tồn tại hằng thế kỷ trong đất nước này và đã trở nên một nét đặc trưng trong chính cách thức hiện hữu độc đáo của Giáo hội vì sự dấn thân đối với việc thăng tiến con người cũng như các việc bác ái, chia sẻ niềm vui và sự quan tâm của nhân dân Georgia, và quyết tâm để trao sự đóng góp của Giáo hội cho lợi ích và hòa bình của quốc gia, bằng cách hợp tác cách tích cực với chính quyền và xã hội dân sự. Khát khao mãnh liệt của tôi là Giáo hội Công giáo có thể tiếp tục thực hiện phần đóng góp đích thật của mình cho sự phát triển của xã hội Georgia, nhờ chứng tá chung với truyền thống Kitô hữu nối kết chúng ta, sự dấn thân đối với những người thiếu thốn nhất, những cuộc đối thoại được làm mới mẻ và vững chắc với Giáo hội Chính Thống Georgia cổ truyền và những cộng đồng tôn giáo khác trong đất nước.
Xin Chúa chúc lành cho Georgia, đồng thời xin Ngài ban bình an và thịnh vượng cho toàn thể đất nước!”
Chuyển ngữ: Anh Phương SJ
