Vào một buổi tối ấm áp bất thường, vài ngày trước lễ Giáng sinh, Quảng trường Máng Cỏ tại Bethlehem trong khu vực Tây Ngạn đã được thắp sáng bằng hàng ngàn ánh đèn và một cây thông Giáng sinh khổng lồ được trang trí hoa đèn lấp lánh. Ở trung tâm của quảng trường, một máng cỏ lớn đã được dựng lên, các bậc cha mẹ đang giải thích biến cố Chúa Giêsu Kitô xuống thế làm người cho con cái họ. Những người bán hàng rong đang bán những vật dụng trang trí Giáng sinh và sahlab, một thức uống truyền thống được chế từ nước đọng trên những cánh hoa lan.

Bên kia quảng trường là đền thờ Chúa Giáng sinh, một Di sản Thế giới của UNESCO. Ở đó, trong một hang đá nhỏ, những Kitô hữu mộ đạo đang quỳ xuống và hôn một ngôi sao nhiều cánh, đánh dấu vị trí chính xác nơi Chúa Kitô được sinh ra. Các bức tường đá cổ đại và hàng cột đá cẩm thạch lấp lánh phản chiếu ánh đèn và đâu đó phảng phất mùi hương của thuốc tẩy trong không khí khi những công nhân dọn dẹp không ngừng nghỉ để chuẩn bị cho hàng ngàn người hành hương và các tín hữu đến thờ phượng.

Quảng trường được bao quanh bởi các cửa hàng nằm dưới một mái che. Một bích chương khổng lồ treo trên đó, bằng tiếng Anh, có nội dung: “Giêrusalem sẽ mãi mãi là thủ đô vĩnh cửu của Palestine.”

Gần bích chương này, Nabil Giacaman đứng trong cửa hàng gia đình của mình, bán các bản khắc tinh xảo được làm từ gỗ ô-liu có đính các vật trang trí tôn giáo; và đồ lưu niệm du lịch. Đeo kính nhựa và mặc một áo len rất thời trang, anh nhìn ra ngoài quảng trường. “Đèn Giáng sinh năm nay rất đẹp”, anh nói. “Nhưng chúng tôi không có tinh thần Giáng sinh. Tôi muốn vui mừng, nhưng tôi không thể vì không có hy vọng kể từ [Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump] tuyên bố rằng Giêrusalem là thủ đô của Israel.”

Ông Jers Qumsieh, Giám đốc Quan hệ Công chúng Palestine, cho biết các khách sạn ở Bethlehem chật đầy khách du lịch và những người hành hương. “Chúng tôi đang mong đợi một mùa Giáng sinh tuyệt vời,” ông nói.

Nhưng cũng giống như hầu hết mọi người mà chúng tôi đã có dịp nói chuyện, ông Qumsieh thừa nhận rằng quyết định hôm 6 tháng 12 của tổng thống Trump công nhận Giêrusalem là thủ đô của Israel và quyết định dời Đại sứ quán Hoa Kỳ tới thành phố này “đã gây chấn động tâm lý đối với chúng tôi”.

Người Palestine từ lâu tuyên bố rằng Giêrusalem sẽ là thủ đô của nhà nước Palestine tương lai, và gần như tất cả các kế hoạch hòa bình đề xuất cho khu vực này xoay quanh những chia sẻ thành phố này giữa Israel và Palestine. Thông báo của Trump đã được xem như là một cái tát vào mặt người Palestine và là một sự phản bội vai trò của một người trọng tài công bằng.

Maryam, một y tá sống gần quảng trường, cho biết tuyên bố này là một sự xúc phạm đối với người Palestine ngay cả khi nó không thay đổi gì trên thực tế.

“Chúng tôi biết rằng thông báo này không có ý nghĩa thực tế gì”, cô nói. “Giêrusalem đã bị Israel chiếm đóng từ năm 1967, và tôi không tin rằng việc dời đại sứ quán sớm muộn gì cũng sẽ xảy ra.”

“Nhưng tuyên bố này cho thấy Trump không quan tâm gì đến chúng tôi. Chẵng nhẽ ông ta không thể nào đợi cho đến sau Giáng sinh? Là một Kitô hữu, tôi đón mừng sự ra đời của Chúa Kitô với gia đình tôi. Nhưng trong tư cách là một người Palestine, thật khó có thể cảm thấy được niềm vui.”

Tuyên bố của ông Trump đã dẫn tới các cuộc biểu tình tại Giêrusalem và Bờ Tây, và trên toàn thế giới. Ở Bethlehem, cũng có những cuộc biểu tình lẻ tẻ, nhưng những cuộc biểu tình đã bị giới hạn trong một khu vực cách Quảng trường Máng Cỏ khoảng một dặm.

Không rõ liệu Giáng sinh có diễn ra như thường lệ tại Bethlehem hay không. Thị trưởng thành Nazareth, nơi Kinh Thánh nói thiên sứ Gabriel đã truyền tin cho Đức Mẹ đã đe dọa hủy bỏ tất cả lễ hội Giáng sinh ngoại trừ những thánh lễ và những buổi cầu nguyện, nhưng rồi ông đã thay đổi ý định; các hoạt động đang được tiến hành theo hoạch định ban đầu. Những ngọn đèn Giáng sinh ở Bethlehem đã bị tắt trong vài ngày. Nhưng tại một cuộc họp báo hôm thứ Tư 20 tháng 12, Đức Tổng Giám Mục Pierbattista Pizzaballa, Giám Quản Tông Tòa của Tòa Thượng Phụ Nghi Lễ Latinh Giêrusalem, tuyên bố rằng Giáo Hội sẽ không hủy bỏ bất cứ sự kiện nào đã được lên lịch. Ngài nói: “Chúng tôi mừng Giáng sinh với niềm vui, và chúng tôi sẽ không từ bỏ sự biểu lộ niềm vui của mình, bất kể các nhà lãnh đạo chính trị nói gì.”

Theo Bộ Du lịch Israel, có khoảng 35,000 người hành hương đã vượt qua trạm kiểm soát của Israel vào Bethlehem trong những tuần qua và trong những ngày sắp tới sẽ có thêm nhiều người khác đến. Các nhà thờ nghi lễ Latinh tổ chức lễ Giáng sinh vào ngày 24 và 25 Tháng Mười Hai, trong khi đó, các nhà thờ nghi lễ Đông Phương, theo lịch Julian, sẽ cử hành lễ Giáng Sinh vào ngày 7 tháng Giêng. 

Riêng các nhà thờ của Giáo Hội Armenia Tông Truyền cử hành lễ Giáng Sinh vào ngày 6 tháng Giêng, là ngày Giáo Hội Công Giáo mừng lễ Hiển Linh, kỷ niệm chuyến viếng thăm của các Đạo sĩ. 

Cảnh sát và binh lính Palestine giữ an ninh tại Bethlehem. Tuy nhiên, để đến được thành phố này, du khách từ Giêrusalem phải vượt qua nhiều chốt kiểm soát của binh lính Do Thái.