Đức Thánh Cha chủ sự lễ Tro
ROMA.
Chiều thứ tư lễ tro 1-3-2017, ĐTC đã chủ sự thánh lễ khai mạc mùa chay
thánh, với nghi thức xức tro tại Đền thờ Thánh nữ Sabina ở Roma.
Từ Vatican ĐTC đã đến Nhà thờ Thánh
Anselmo của dòng Biển Đức, và từ đây lúc 4 giờ rưỡi ngài chủ sự cuộc
rước thống hối tới đền thờ Thánh nữ Sabina của dòng Đa Minh trên đồi
Aventino ở Roma.
Đi trong đoàn rước với ĐTC, có hàng
chục HY, GM, đông đảo tu sĩ dòng Biển Đức và Đa Minh, trong đó có 2 vị
Bề trên Tổng quyền của 2 dòng liên hệ. Trên quãng đường dài 500 mét, các
vị vừa đi vừa hát kinh cầu các thánh, và thánh ca thống hối.
Tại Vương cung Thánh Đường thánh nữ
Sabina, có từ thế kỷ thứ 5, ĐTC đã chủ sự thánh lễ đồng tế với nghi thức
xức tro, cùng với các Hồng Y và Giám Mục, trước sự tham dự của linh mục
tu sĩ nam nữ và giáo dân, đặc biệt là các vị lãnh đạo Hội Hiệp sĩ
Malta.
Bài giảng của Đức Thánh Cha
Trong bài giảng Thánh lễ, ĐTC nhắc nhở
về ý nghĩa đích thực của Mùa Chay và mời gọi mọi người trở về cùng tâm
hồn thương xót của Chúa Cha. Ngài nói:
”Mùa chay là một con đường dẫn chúng ta
đến chiến thắng của lòng thương xót trên tất cả những gì không phù hợp
với phẩm giá làm con cái Thiên Chúa. Mùa chay là con đường đi từ tình
trạng nô lệ đến tự do, từ đau khổ đến vui mừng, từ sự chết đến sự sống.
Cử chỉ xức tro qua đó chúng ta bắt đầu hành trình, nhắc nhớ chúng ta về
thân phận nguyên thủy của mình: chúng ta đã được rút từ đất, chúng ta đã
được hình thành bằng bụi đất. Đúng vậy, nhưng bụi đất trong bàn tay yêu
thương của Thiên Chúa, Đấng thổi thần khí sự sống của ngài trên mỗi
người chúng ta và muốn tiếp tục làm như vậy. Chúa muốn tiếp tục ban cho
chúng ta hơi thở sự sống, cứu chúng ta khỏi những thứ hơi thở khác là sự
nghẹt thở vì sự ích kỷ của chúng ta, nghẹt thở vì những tham vọng nhỏ
nhoi và âm thầm dửng dưng lãnh đạm; sự nghẹt thở bóp nghẹt tinh thần,
thu hẹp chân trời và làm cho nhịp tim đập bị gây mê.
”Đối ngược với tình trạng đó là hơi thở
sự sống của Thiên Chúa, Đấng giải thoát chúng ta khỏi sự nghẹt thở mà
nhiều khi chúng ta không ý thức, và thậm chí chúng ta còn coi nó là tình
trạng bình thường, cho dù ta cảm thấy hậu quả của nó...
ĐTC nói thêm rằng ”Mùa chay là mùa để
từ khước. Từ khước sự nghẹt thở vì ô nhiễm do thái độ gây ra do sự dửng
dưng, không nghĩ đến cuộc sống của người khác; nghẹt thở vì mỗi toan
tính coi rẻ sự sống, nhất là sự sống của những người mang trong thân thể
mình gánh nặng của bao nhiêu sự hời hợt. Mùa chay muốn từ khước sự ô
nhiễm do những lời nói trống rỗng, vô nghĩa, những thứ phê bình thô sơ
và mau lẹ, những phân tích giản lược vấn đề không có khả năng ý thực về
sự phức tạp của các vấn đề con người, nhất là những vấn đề của những
người chịu đau khổ nhiều nhất.
Cũng trong bài giảng, ĐTC khẳng định
rằng ”Mùa chay là mùa nhớ lại, là thời kỳ suy nghĩ và tự hỏi: Giả sử
Thiên Chúa khép cửa đối với chúng ta chúng ta sẽ ra sao? Giả sử Thiên
Chúa không thương xót chúng ta, mệt mỏi trong việc tha thứ cho chúng ta,
không luôn cho chúng ta cơ hội để bắt đầu lại thì chúng ta sẽ ra sao?
”Mùa chay là mùa tái hô hấp, là mùa mở
rộng con tim cho hơi thở của Đấng Duy nhất có khả năng biến đổi chúng ta
là bụi đất thành con người. Đây không phải là mùa xé áo trước sự ác
quanh chúng ta, nhưng đúng hôn là mùa dành không gian trong cuộc sống
chúng ta cho tất cả những điều thiện mà chúng ta có thể thực hiện được”.
Trong nghi thức sau bài giảng, ĐHY
Jozef Tomko, 93 tuổi người Slovak, nguyên Tổng trưởng Bộ truyền giáo, có
nhà thờ hiệu tòa là Đền thờ thánh nữ Sabina, đã bỏ tro trên đầu ĐTC,
trước khi ngài bỏ tro cho các Hồng y và một số tín hữu, trong khi 12 LM
Đa Minh và Biển Đức bỏ tro trên đầu các tín hữu hiện diện. (SD 1-3-2017)
G. Trần Đức Anh OP
Tưởng nhớ một người anh em: Đức cha Giuse Vũ Duy Thống
Đức cha Giuse đã “rước bà về nhà mình”, chắc chắn Mẹ Maria cũng
đang đồng hành với ngài trên đường về quê: “Trên con đường về quê mà có
bóng Mẹ, con vững tin cậy trông, bước trong bình an”
.
 |
1. Thứ
Tư Lễ Tro, 1-3-2017, Hội Thánh phủ lên mình màu tím của sám hối và bắt
đầu bước vào Mùa Chay thánh. Cũng ngày hôm ấy, Giáo phận Phan Thiết
khoác lên mình màu trắng của khăn tang vì mất đi người cha chung của
giáo phận. Hội đồng giám mục Việt Nam vừa tiễn đưa Đức Cố Giám mục
Phaolô Nguyễn Văn Hòa đáng kính, nay lại càng đau buồn vì mất đi một
thành viên luôn vui tươi, nhiều tài năng, giàu nhiệt huyết. Và bản thân
tôi mất một người bạn. Dường như cả không gian đang phủ kín một màu tang
tóc, u buồn.
2. Nhưng
chính thời điểm Mùa Chay thánh lại ban tặng ánh sáng và ý nghĩa mới.
Bởi lẽ kết điểm của Mùa Chay không phải là sự buồn thảm của Thứ Sáu Tuần
Thánh, nhưng là niềm vui chan chứa của Chúa nhật Phục Sinh. Mầu nhiệm
Phục Sinh ban tặng ánh sáng mới để trong ánh sáng đó, người ta khám phá ý
nghĩa mới và động lực mới cho cuộc đời: những cánh cửa đóng kín nay mở
toang (x. Ga 20,19-23), những bước chân buồn thảm xuôi về Emmaus nay trở
thành những bước chân vội vã quay lại Giêrusalem để loan báo tin vui
(x. Lc 24,13-25).
Cũng
ánh sáng ấy đã quật ngã một người trẻ có tên Saulê khỏi lưng ngựa và
biến đổi toàn diện con người anh (x. Cv 9,1-19), để từ kẻ thù của ông
Giêsu, anh trở thành người say mê Đức Kitô đến độ nói được rằng: “Sống,
đối với tôi, là Đức Kitô, và chết là một mối lợi”, và “Tình yêu Chúa
Kitô thúc bách chúng tôi... Đức Kitô đã chết thay cho mọi người, để
những ai đang sống không còn sống cho chính mình nữa, nhưng sống cho
Đấng đã chết và sống lại vì họ” (2Cr 5,14-15).
3. Dọc
suốt chiều dài lịch sử Hội Thánh, có hàng triệu người trẻ cũng được
thúc bách như thế, dù âm thầm nhưng không kém mãnh liệt, và một trong
những người trẻ đó có tên gọi Giuse Vũ Duy Thống. Được tình yêu thúc
bách nên xin vào Tiểu chủng viện Têrêxa, Long Xuyên. Đã từng rời chủng
viện để về đời nhưng rồi lại tiếp tục vào một nhà dòng vì dòng ấy rõ ra
là dòng của Chúa Giêsu (Dòng Tên). Trong hoàn cảnh mới của xã hội, lại
xin vào chủng viện và là sinh viên xuất sắc về nhiều mặt. Người trẻ đó
cuối cùng hiến dâng đời mình trong sứ vụ linh mục và sau này là giám
mục.
Cũng
vì tình yêu thúc bách nên Đức cha Giuse vận dụng năng lực trí thức và
năng khiếu nghệ thuật Chúa ban để loan báo Tin Mừng Đức Kitô. Những suy
tư và cảm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, những vũ điệu của ngôn từ và hình
ảnh, những dòng nhạc mượt mà lắng đọng... tất cả chỉ vì tình yêu thúc
bách. Dẫu có lúc chất nghệ sĩ dường như lấn át vai trò điều hành, thì tự
thâm tâm vẫn luôn là ước mong theo chân Đức Kitô, từng bước một thôi,
để rao giảng Tin Mừng gỡ rối cho đời như nút vòng xoay, để gieo yêu
thương và hạnh phúc cho người như hạt nắng vô tư.
4. Vậy
thì, cùng với tiếng khóc than vì thương nhớ, hãy hân hoan đọc lại lời
Kinh Thánh: “Và tôi thấy trời mới đất mới vì trời cũ đất cũ đã biến mất,
và biển cũng không còn. Và tôi thấy Thành thánh là Giêrusalem mới, từ
trời, từ nơi Thiên Chúa mà xuống, sẵn sàng như tân nương trang điểm để
đón tân lang. Rồi tôi nghe từ phía ngai có tiếng hô to: Đây là Nhà tạm
Thiên Chúa ở cùng nhân loại, Người sẽ ở với họ. Họ sẽ là dân của Người,
còn chính Người sẽ là Thiên-Chúa-ở-cùng-họ. Thiên Chúa sẽ lau sạch nước
mắt họ. Sẽ không còn sự chết, cũng chẳng còn tang tóc kêu than và đau
khổ nữa, vì những điều cũ đã biến mất” (Kh 21,1-5). Những ai để cho tình
yêu Đức Kitô chiếm hữu thì người ấy sẽ được tình yêu ban tặng sự sống
mới và dẫn đưa vào thế giới mới, trời mới đất mới.
5. Và
làm sao có thể quên Đức Mẹ Tàpao? Vào giây phút cuối cùng của cuộc đời
trần thế, Chúa Giêsu nhìn vào Mẹ Maria và nói với thánh Gioan: “Đây là
Mẹ của con”. Và “kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình” (Ga
19,27). Đức cha Giuse đã rước Đức Mẹ về ngôi nhà giáo phận Phan Thiết.
Tiếp nối công trình của các vị tiền nhiệm, ngài đã dành biết bao năng
lực và công sức để chỉnh trang, xây dựng Trung tâm Thánh Mẫu Tàpao thành
trung tâm hành hương lớn nhất trong giáo tỉnh Sài Gòn, ở đó biết bao
tín hữu Công giáo – và cả những anh chị em ngoài Công giáo – tìm lại
được nghị lực trong yếu đuối, niềm vui khi đau khổ, và bình an trong
cuộc sống cá nhân cũng như gia đình.
Đức
cha Giuse đã “rước bà về nhà mình”, chắc chắn Mẹ Maria cũng đang đồng
hành với ngài trên đường về quê: “Trên con đường về quê mà có bóng Mẹ,
con vững tin cậy trông, bước trong bình an”.
Vâng, anh Thống, anh hãy đi bình an và xin nhớ đến người còn ở lại.
02/03/2017
Gm. Phêrô Nguyễn Văn Khảm
