SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

6 SAI LẦM KHI UỐNG RƯỢU BIA
 

Uống bia ướp lạnh, uống bia để lâu ngày, uống bia chung với rượu mạnh... là những sai lầm phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe.

 

Ảnh minh họa: News.

 

Theo Asiaone, nhiều người quan niệm uống rượu bia có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên các nghiên cứu cho thấy uống rượu bia đem lại nhiều tác hại hơn là lợi ích, đặc biệt là người nghiện hoặc mắc những sai lầm sau đây:
 

Uống quá nhiều bia
 

Trong quá trình sản xuất, độ tinh khiết của bia đã được cải thiện song vẫn còn một số chất độc hại tồn dư như chì, axit nitơ... Nếu uống một lúc quá nhiều bia, các chất này sẽ tích tụ và gây hại cho cơ thể. Uống quá nhiều bia cũng làm tích tụ nhiều nhiệt lượng, dẫn đến thêm mỡ, cản trở quá trình tạo axit ribonucleic và tác động tiêu cực đến sự trao đổi chất của tế bào. 
 

Ăn thực phẩm muối hoặc hun khói khi uống bia
 

Thức ăn muối chứa nhiều axit nitơ. Thực phẩm hun khói chứa nhiều hợp chất hóa học dẫn xuất. Khi uống quá nhiều bia, hàm lượng chì trong máu tăng cao, kết hợp với các chất này sẽ gây ra ngộ độc.
 

Uống bia với rượu mạnh
 

Uống bia chung với rượu mạnh làm gia tăng lượng cồn của bia, gây kích thích quá độ ở dạ dày và đường ruột, làm rối loạn chức năng tiêu hóa.
 

Uống bia khi cơ thể ra nhiều mồ hôi
 

Nhiều người, đặc biệt là quý ông thích uống bia và xem đây là "nước giải khát thường thức". Đôi khi vừa làm việc hoặc chơi thể thao ra nhiều mồ hôi, họ khát nước và uống nhiều bia lạnh để giải khát. Các chuyên gia cảnh báo thói quen này rất nguy hiểm bởi khi cơ thể đang ra mồ hôi, lỗ chân lông nở rộng, mạch máu và đường ruột cũng nở ra. Uống nhiều bia lúc này sẽ làm cho mạch máu đường ruột co lại đột ngột, lỗ chân lông nhanh chóng khép lại, dẫn đến ngừng ra mồ hôi trong thời gian ngắn, gây cản trở sự tản nhiệt trên bề mặt da, gây kích thích đường ruột. Tình trạng dẫn đến tiêu chảy, đau bụng, thậm chí co giật. 
 

Uống bia ướp lạnh
 

Nhiệt độ bia chỉ khoảng từ 4 đến 10 độ C. Protein và axit tannic trong bia ướp lạnh sẽ kết hợp với nhau và lắng xuống. Sau khi uống, cảm giác khó chịu ở đường ruột, ăn không ngon miệng.
 

Uống bia để lâu ngày
 

Thời hạn sử dụng của các loại bia thông thường chỉ khoảng 2 đến 3 tháng, bia tốt thì 4 tháng. Bia quá hạn sử dụng sẽ bị biến chất và chua, uống vào gây khó chịu và rối loạn chức năng tiêu hóa, thậm chí ngộ độc.

Thi Trân

DẦM MƯA LÂU ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỨC KHỎE NHƯ THẾ NÀO?

 

Những ngày mưa là thời điểm thuận lợi cho các bệnh về da, bệnh về đường hô hấp phát triển.

Bệnh về da

Một trong những nguyên nhân gây bệnh về da vào mỗi khi trời mưa là do việc tiếp xúc nước mưa và những vật dụng dùng để tránh mưa như dù, áo mưa. Theo BS CKI Hoàng Văn Minh - Phụ trách phòng khám Da liễu Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, đầu tiên phải kể đến là bệnh mề đay do nước mưa. Khi tiếp xúc với nước mưa, da của người bệnh sẽ nổi lên những mảng mề đay như cơm cháy, gây ngứa rất nhiều. Bệnh lý này sau đó tự hết nhưng nếu tiếp tục dầm mưa thì bệnh sẽ bị trở lại nhanh chóng.

Thứ hai là tình trạng viêm da do tiếp xúc. Nguyên nhân gây bệnh là do ô nhiễm môi trường. Ngoài khí CO2 tăng lên, trong không khí còn có bụi bặm, khí độc, vi sinh,… Khi mưa phùn, mưa ít, nước mưa không kịp làm tan biến và những chất này sẽ tồn tại trong không khí với nồng độ cao, bám trên da làm kích ứng ngoài da gây ra tình trạng chàm tiếp xúc. Biểu hiện bệnh là da đỏ lên và ngứa, nếu nặng hơn sẽ xuất hiện các mụn nước.
 
Ngoài ra, thói quen sử dụng áo mưa cũng gây ra các bệnh về da. Lí do, khi đi dưới mưa, những phần cơ thể tiếp xúc với áo mưa hoặc bị áo mưa che phủ sẽ bị nóng nực. Nếu dầm mưa quá lâu, cơ thể tiết ra mồ hôi làm cho vùng da tại đó bị ẩm ướt. Với những người có sẵn bệnh lý nấm, ghẻ,… sẽ làm bệnh nặng hơn, gây ra tình trạng ngứa ngáy rất nhiều thậm chí lan ra những vùng khác trên cơ thể.

Trong khi đó, đối với những người béo phì thì sẽ dễ bị viêm kẽ hoặc hăm kẽ, nếp dưới vú, nách, bẹn. Đặc biệt trong trường hợp người bệnh mang giày bít, vớ bằng len ướt, ẩm sẽ dễ bùng phát nhanh tình trạng nấm kẽ chân hoặc gây ra tình trạng nhiễm trùng bội nhiễm ở những người có sẵn các bệnh lý như chàm ở bàn chân, viêm mạch hoại tử ở chân.
 
Bệnh hô hấp

ThS BS. Võ Kim Tuyến (Khoa Hô hấp Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM) cho biết trong mùa mưa, các bệnh thường gặp như nhiễm trùng hô hấp trên, cảm cúm, cúm mùa, cúm A, sốt xuất huyết, nhiễm virus Zika; những người có bệnh lý nền như hen suyễn, COPD sẽ dễ dàng vào đợt cấp hơn. Trong những trường hợp cảm cúm kéo dài, điều trị không hiệu quả hoặc những người suy giảm miễn dịch, cơ địa suy kiệt sẽ dễ bị viêm phổi. Khi bị cảm cúm, người bệnh thường có các triệu chứng như ớn lạnh, sốt, ho, sổ mũi, chảy nước mũi, nhức đầu; còn đối với người bệnh bị hen, COPD dễ vào đợt cấp có thể cắt được cơn khó thở với thuốc điều trị tại nhà hoặc đôi khi không cắt được cơn khó thở, do đó phải nhập viện điều trị. Với những người bệnh bị sốt xuất huyết thì thường biểu hiện sốt cao liên tục khó hạ sốt.

TPHCM đang trong giai đoạn mưa lớn, nhiều người dầm mưa nên thường bị nhức người, ho, sổ mũi, do đó các bác sĩ khuyến cáo mọi người nên tăng cường sức đề kháng như ăn rau quả, trái cây có vitamin C, uống nhiều nước, hoặc đến các cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ có thể thăm khám và có hướng điều trị phù hợp; đồng thời hạn chế đi ngoài mưa, nếu bắt buộc đi thì nên tránh tiếp xúc quá lâu dưới trời mưa và nên mặc áo mưa, giữ ấm cho cơ thể.

Hiện tại, một số người chủ quan khi có dấu hiệu cảm lạnh thường ra tiệm thuốc tây mua thuốc uống để giảm cảm, theo bác sĩ Kim Tuyến không nên sử dụng biện pháp trị bệnh như vậy. Có nhiều trường hợp người bệnh bị sốt xuất huyết hoặc viêm phổi không được phát hiện chẩn đoán kịp thời, lại uống các loại thuốc, kháng sinh không phù hợp cho từng loại bệnh và không theo hướng dẫn của bác sĩ thì sẽ làm bệnh có nguy cơ tiến triển nặng hơn.
 

Không nên tắm liền khi đi ngoài mưa về

TS BS. Lâm Vĩnh Niên - Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - khuyên rằng điều quan trọng nhất khi bị ướt, dính, ngấm nước mưa là cần giữ nhiệt cho cơ thể, tránh việc tắm ngay sau đó. Nhiều người có thói quen khi đi mưa về liền tắm nước nóng ngay. Tuy nhiên, sự thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột như vậy sẽ làm cơ thể dễ mắc bệnh hơn. Khi về đến nhà, cần lau khô người, nghỉ ngơi, giữ thân nhiệt ổn định, khi thấy người không còn lạnh mới nên đi tắm. Ngoài ra, để hỗ trợ thân nhiệt có thể sử dụng trà gừng, thức ăn giàu vitamin C như cam, nước chanh,… giúp tăng sức đề kháng và nhanh làm ấm cơ thể.

NỨƠC GẠO TỐT NHƯ THẾ NÀO?

Nước gạo có chứa allantoin - hợp chất kháng khuẩn mạnh có thể làm dịu mụn. Nó cũng chứa một chuỗi axit amin để làm sạch lỗ chân lông, săn chắc da, cải thiện làn da và tăng cường độ đàn hồi của da. 
 

Hơn nữa, nước gạo chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, trong đó làm sáng và mềm da. Dưới đây là cách dùng nước gạo để đạt hiệu quả tốt, theo boldsky.

Làm nước hoa hồng

Dùng nước gạo thoa lên da như nước hoa hồng có tác dụng thu nhỏ lỗ chân lông và làm sáng da. Nhúng một miếng bông vào nước gạo rồi thoa lên da. Chờ 15 phút đến khi thấy da chặt và tróc cám gạo ra, rửa sạch bằng nước lạnh.
Làm sữa rửa mặt

Nước gạo có hiệu quả trong việc loại bỏ sự tích tụ bụi bẩn trên da, mà không gây kích ứng da. Trộn nước gạo nấu chín với vài giọt tinh dầu và ½ chén nước. Rửa sạch khuôn mặt bằng loại hỗn hợp này. Sau đó, rửa sạch với nước lạnh và sau đó lau khô.

Làm thuốc trị mụn

Nước gạo có đặc tính làm loại bỏ chất bẩn bị đọng từ các lớp da, giảm sản xuất bã nhờn và làm dịu viêm. Trộn một muỗng canh nước gạo lên men với vài giọt nước cốt chanh và 5 giọt tinh dầu cây trà. Sử dụng một miếng bông, thoa hỗn hợp lên da. Chờ cho đến khi nó khô và sau đó rửa sạch.

Mặt nạ chống lão hóa

Mặt nạ bằng nước gạo chứa phức hợp vitamin B được gọi là "inositol". Hợp chất này làm chậm quá trình lão hóa của da, thúc đẩy tái tạo tế bào và kích thích lưu thông máu, từ đó cung cấp cho làn da sáng rạng rỡ. Lấy một muỗng canh nước gạo lên men, trộn với một nhúm bột nghệ, thêm vài giọt nước cốt chanh. Trộn thành bột nhão. Áp dụng nó lên mặt và cổ. Chờ 30 phút và sau đó rửa sạch với nước lạnh.

Tẩy tế bào chết

Nước gạo chứa axit ferulic có thể làm tróc tế bào da chết và bảo vệ da chống lại các gốc tự do. Lấy một muỗng canh nước gạo trộn một thìa sữa chua và một vài giọt dầu hạnh nhân. Thoa hỗn hợp này lên khuôn mặt, để trong 30 phút rồi rửa sạch.

Chữa chàm

Nước gạo có thể làm việc kỳ diệu trên da bị chàm. Ngâm một chiếc khăn sạch trong nước gạo tươi. Nhẹ nhàng thoa nó trên các khu vực bị ảnh hưởng. Sau 15 phút, rửa sạch bằng nước lạnh. Lặp lại thường xuyên nếu có thời gian.
Giúp tóc bóng

Không chỉ giúp mang lại làn da đẹp, nước gạo còn mang lại cuộc cách mạng hóa cho mái tóc. Trộn nước gạo với vài giọt tinh dầu hoa oải hương và hương thảo. Sau khi gội đầu sạch, dùng hỗn hợp này thoa lên tóc như dầu xả. Mát xa tóc trong 5 phút và sau đó xả lại bằng nước sạch. Tóc của bạn sẽ trở nên sáng bóng.

Dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm độc và cách giải độc khoa học

Ngoài các chỉ số cụ thể về gan nhiễm mỡ, men gan tăng, viêm gan B, C thì các biểu hiện bên ngoài như nổi mề đay, dị ứng, chán ăn, vàng da cũng phản ánh tình trạng gan không khỏe, có nguy cơ nhiễm độc.

 

 

Gan nhiễm độc là nỗi lo của hơn 1.600 độc giả tham gia chương trình “Tư vấn chống độc, giải độc, bảo vệ gan” trên VnExpress (5/9-14/9). Tới 90% người hỏi hoài nghi gan có vấn đề, hoặc biết mình mắc bệnh song chưa rõ nghiêm trọng hay không. Trong đó, hơn 20% vẫn bàng quan trước bệnh tình, chần chừ thăm khám và điều trị vì nghĩ rằng không nguy hiểm.
 

Phần lớn độc giả liệt kê các biểu hiện bất thường, kết quả siêu âm hoặc chỉ số xét nghiệm gan khi gửi câu hỏi đến 5 chuyên gia hàng đầu về gan mật nhờ tư vấn cho trường hợp của mình.
 

Những triệu chứng cần đi khám ngay
 

Cơ thể thay đổi: Tình trạng nhiễm độc gan xảy ra khi các độc chất vượt quá khả năng giải độc của gan, tích tụ lâu dài rồi sinh bệnh tại gan và toàn cơ thể, biểu hiện ra ngoài bằng những thay đổi theo chiều hướng tiêu cực như mệt mỏi, khó chịu, béo phì, vàng da....
 

Do vậy, nếu bạn hay dùng rượu bia, thuốc lá, thực phẩm kém an toàn, ăn nhiều chất béo và thức ăn nhanh, bị thừa cân, sử dụng thuốc trị bệnh lâu ngày... thì cần để ý đến những dấu hiệu bất thường của cơ thể như trên.
 

Các thói quen sinh hoạt hàng ngày có thể khiến gan nhiễm độc từ từ và mắc bệnh.

 

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thành Lý - Phó chủ tịch Hội Gan mật TP HCM, hiện tượng da đổi màu, vàng mắt, nước tiểu chuyển màu vàng đục cảnh báo chứng vàng da của bệnh viêm gan. Màu phân thay đổi sang xám hoặc bạc, thường xuyên cảm thấy quặn ruột và đi tiêu đột xuất là dấu hiệu gan nhiễm độc, rối loạn khả năng hoạt động. Buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi, phù nề, mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt... cũng là những triệu chứng không nên xem thường.
 

Cơn đau: Vị trí đau thường gặp ở người bị bệnh gan là vùng hạ sườn phải. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Lý, hầu hết bệnh gan mạn tính như viêm gan, xơ gan... diễn tiến âm thầm trong 5-10 năm mà không có cơn đau nổi bật, bệnh nhân thường chỉ cảm thấy tức nặng ở vùng hạ sườn phải. Chỉ có bệnh gan cấp tính là áp xe gan gây đau dữ dội hạ sườn phải, kèm theo sốt cao liên tục. Không nên đợi xuất hiện cơn đau dạng này mới nghĩ đến bệnh gan, vì lúc đó phần lớn đã muộn.
 

Gan nhiễm độc và nguy cơ bệnh gan
 

Nhiều độc giả 30-45 tuổi biết mình bị tăng men gan sau khi làm xét nghiệm máu. Men gan bao gồm 4 loại chính là AST (SGOT), ALT (SGPT), GGT, LDH. Khi tế bào gan già và chết đi, sẽ giải phóng các men (enzym) này vào máu trong ngưỡng cho phép. Nếu số lượng tế bào gan chết nhiều do gan bị nhiễm độc, mắc bệnh, men gan sẽ tăng cao bất thường, trên 40 UI/L.
 

Cụ thể, men AST cao quá mức cho phép phản ánh trực tiếp lượng tế bào gan tổn thương, nguy cơ viêm gan cấp hoặc mãn, xơ gan thể hoạt động, viêm gan do rượu... ALT chủ yếu dùng để chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh viêm gan, xơ gan, phân biệt giữa vàng da do tán huyết và vàng da do bệnh gan. Ở người nghiện bia rượu, men GGT thường tăng đơn độc, lượng enzym này trong máu tương ứng với lượng bia rượu hấp thụ. Các chỉ số men gan cao sẽ được bác sĩ kết luận sau khi làm xét nghiệm cần thiết.
 

Các chuyên gia khẳng định, men gan cao chứng tỏ gan đang có vấn đề như nhiễm độc, mắc bệnh. Nhiều người thường nghĩ gan bị nhiễm độc là từ bên ngoài, nhưng ngay cả khi chúng ta làm mọi thứ tốt cho gan như không uống bia rượu, dùng thực phẩm sạch, thì gan vẫn dễ bị gây hại bởi các chất gây viêm như TNF-α, TGF-β, Interleukin… do tế bào Kupffer nằm ở xoang gan tiết ra. Điều này lý giải tại sao nhiều độc giả kể không dùng bia rượu, ăn uống kiêng khem mà xét nghiệm vẫn thấy gan nhiễm mỡ, tăng men gan hoặc viêm gan tiến triển.
 

Chất gây viêm TNF-α gây tình trạng mỡ hóa tế bào gan, khiến gan nhiễm mỡ và làm tăng nặng bệnh viêm gan. Quá trình gan nhiễm mỡ không có biểu hiện cụ thể. Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thành Lý chia sẻ, tại Việt Nam, gan nhiễm mỡ được phát hiện ngày càng nhiều qua kỹ thuật siêu âm chẩn đoán hoặc sinh thiết gan. Người bệnh thường vô tình xét nghiệm máu thấy chỉ số mỡ máu (cholesterol, triglyceride) cao, được bác sĩ cảnh báo nguy cơ gan nhiễm mỡ thì mới đi siêu âm gan. Nhiều trường hợp thăm khám muộn, gan đã nhiễm mỡ độ 3 kèm theo biến chứng xơ, ung thư gan.
 

Trong khi đó, TGF-β lại kích thích các tế bào hình sao ở gan (stellate cell) tăng sản xuất các mô sợi, gây xơ hóa gan. Các chất gây viêm do tế bào Kupffer phóng thích ra cũng làm tăng nặng bệnh viêm gan như viêm gan do bia rượu, viêm gan A, B, C… khiến bệnh khó điều trị và diễn tiến thành xơ gan. Đặc biệt, các chất gây viêm làm chết nhiều tế bào gan, kích hoạt tăng sinh tế bào gan mới, từ đó gia tăng nguy cơ đột biến tự phát gây ung thư gan.
 

Khi men gan tăng cao có nghĩa là gan đã bị tổn thương, hư hại, việc hạ men gan cần đảm bảo theo nguyên tắc khoa học là ngăn chặn tế bào gan bị tấn công từ nguồn độc chất bên ngoài (bia rượu, thực phẩm bẩn…) và đặc biệt là độc chất bên trong do tế bào Kupffer sản sinh ra. Nếu hạ men gan không tác động từ gốc vấn đề, thì chỉ giải quyết được triệu chứng mà không ngăn chặn được nguyên nhân.
 

Giải độc gan đúng cách
 

Nhận thấy khả năng hoạt động của gan suy giảm vì bị nhiễm độc, mắc bệnh, song 38% độc giả băn khoăn không biết nên giải độc thế nào cho đúng. 45% khác lại vội vàng tìm đến các bài thuốc dân gian truyền miệng để loại bỏ độc tố, làm mát và bổ gan…
 

Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Khánh Trạch - Chủ tịch Hội Nội khoa Việt Nam nêu thực trạng, người dân đang hiểu lầm giải độc gan là "rửa" lá gan cho sạch bằng các loại lá cây, thức uống detox hay các bài thuốc, sản phẩm gia truyền chưa được nghiên cứu chứng minh khoa học… mà không biết rằng chúng có thể khiến gan nhiễm độc nặng nề hơn.
 

Giáo sư Trạch nhấn mạnh, giải độc gan là giúp gan tăng khả năng xử lý các độc tố từ bên ngoài vào cơ thể. Song cần hơn nữa là phải chủ động chống độc cho gan từ bên trong, ngăn không cho tế bào Kupffer sinh ra nhiều chất độc tấn công gan. Cả hai việc này phải tiến hành song song để gan khoẻ mạnh, đảm nhiệm tốt vai trò xử lý, chuyển hóa, loại thải chất độc ra khỏi cơ thể.
 

Nghiên cứu cho thấy, tinh chất thiên nhiên Wasabia và S.Marianum (có trong Hewel) kiểm soát tế bào Kupffer, giúp gan tăng cường giải độc, chống độc, bảo vệ gan.

 

Để bảo vệ gan, việc ăn uống, sinh hoạt, nghỉ ngơi điều độ, thăm khám định kỳ là cần thiết. Nên bổ sung các chất chống ôxy hóa như vitamin B, C, E, các khoáng chất kẽm, selen… nhằm hỗ trợ gan chuyển hóa độc chất tốt hơn.
 

Các tinh chất thiên nhiên như Wasabia và S.Marianum sẽ giúp kiểm soát tế bào Kupffer, tăng cường quá trình giải độc và chống độc, tăng sức đề kháng cho gan. Hai tinh chất này được chứng minh giúp giảm 50% các chất gây viêm sau 24 giờ, đồng thời tăng cường Nrf2 - loại protein đặc biệt bảo vệ cơ thể lên 3 lần, bảo vệ tế bào gan không bị hư hại, giúp gan khỏe mạnh thực hiện tốt vai trò chuyển hóa, giải độc cho cơ thể và hạn chế các bệnh về gan.
 

Thống kê về chương trình “Tư vấn chống độc, giải độc, bảo vệ gan” trên VnExpress (5/9-14/9).