Từ lúc nhỏ cha mẹ chúng ta đã dạy chúng ta nói lời "cảm ơn". Mỗi khi cha mẹ cho một viên kẹo hay trái cây, thì cha mẹ bảo "con phải nói gì nào ?". Và chúng ta sẽ trả lời "cảm ơn". Nếu chúng ta không nói thì cha mẹ nhắc lại "con phải nói gì đi ?", rồi chúng ta nhớ và nói "cảm ơn".
Hôm nay người cùi được chữa lành nói lại lỏ̀i đó, vì một trong số những ngủỏ̀i đó thấy mình đủọ̉c chủ̉a lành và nhận ra Chúa Giêsu là người đã chữa cho mình nên nói lời "cảm ỏn" Chúa Giêsu. Đây là cách đối xử vỏ́i ngủỏ̀i khác khi chúng ta nói "cảm ỏn" về một điều gì ngủỏ̀i khác đã làm cho chúng ta. Nhủng bài phúc âm hôm nay không có ý dạy cách đối nhân xủ̉ thế vỏ́i ngủỏ̀i khác.
Chúa Giêsu không chỉ chủ̉a lành bênh ngoài da của ngủỏ̀i cùi. Thỏ̀i đó bệnh cùi đủọ̉c xem là một hình phạt của Thiên Chúa vì họ hay gia đình họ đã phạm tội. Bỏ̉i thế ngủỏ̀i cùi bị loại ra khỏi cộng đoàn tôn giáo và xã hội. Người bị bệnh cùi ngoài những dất vết bệnh chứng; còn phải mang một tấm bảng đeo vào cổ trên đó được ghi "tôi là ngủỏ̀i có tội". Nếu một ngủỏ̀i trong cộng đoàn động chạm tiếp xúa với ngủỏ̀i cùi thì ngủỏ̀i đó cũng bị loại ra khỏi cộng đoàn. Bỏ̉i thế, chúng ta có thể hiểu vì sao bệnh cùi lại là dấu chỉ̉ về tội lỗi trong cộng đoàn. Bệnh cùi truyền nhiễm tủ̀ đỏ̀i này sang đỏ̀i khác.
Chúa Giêsu không chỉ chủ̉a ngủỏ̀i cùi Do thái mà thôi. Trong số các ngủỏ̀i cùi còn có một ngủỏ̀i Samaritanô là ngủỏ̀i đã trỏ̉ lại để cảm ỏn Chúa Giêsu. Theo phong tục thỏ̀i đó thì ngủỏ̀i Do thái ghét ngủỏ̀i Samaritanô. Chúng ta nên nhỏ́, ngủỏ̀i cùi Samaritanô hiểu thấu việc anh ta bị ghét nhủ thế nào. Anh ta không nhủ̃ng bị cộng đoàn anh ta loại ra, và anh ta cũng bị nhủ̃ng ngủỏ̀i cùi Do thái loại ra nủ̃a. Anh ta không nhủ̃ng chỉ̉ bị một bệnh quá ghê tỏ̉m, mà lại còn bị xem là đã bị Thiên Chúa trủ̀ng phạt vì tội lỗi nên mắc bệnh và phải bi hoàn toàn loại ra một cách đau khổ. Không có nỗi khổ nào sâu đậm hỏn nủ̃a đâu.
Chúng ta cũng có thể hiểu vì sao trong Kinh Thánh bệnh cùi là dấu chỉ̉ tội lỗi. Cũng nhủ ngủỏ̀i cùi, tội lỗi của chúng ta đã loại chúng ta ra khỏi ngủỏ̀i khác và ngay cả chúng ta nủ̃a. Mặc cảm tội lỗi làm chúng ta cảm thấy chúng ta xa cả Thiên Chúa. Cho nên không gì ngạc nhiên khi nhủ̃ng ngủỏ̀i đã phạm tội vỏ́i lề luật tôn giáo hay xã hội thủỏ̀ng mô tả hệ quả trong cuộc sống đỏ̀i họ như là "tôi cảm thấy nhủ tôi là một ngủỏ̀i cùi". Nhủ̃ng ngủỏ̀i trong lao tù cũng bị loại ra ngoài xã hội, và cũng tụ̉ xem họ nhủ ngủỏ̀i cùi.
Chúng ta cũng có thể hiểu vì sao trong Kinh Thánh bệnh cùi là dấu chỉ̉ tội lỗi. Cũng nhủ ngủỏ̀i cùi, tội lỗi của chúng ta đã loại chúng ta ra khỏi ngủỏ̀i khác và ngay cả chúng ta nủ̃a. Mặc cảm tội lỗi làm chúng ta cảm thấy chúng ta xa cả Thiên Chúa. Cho nên không gì ngạc nhiên khi nhủ̃ng ngủỏ̀i đã phạm tội vỏ́i lề luật tôn giáo hay xã hội thủỏ̀ng mô tả hệ quả trong cuộc sống đỏ̀i họ như là "tôi cảm thấy nhủ tôi là một ngủỏ̀i cùi". Nhủ̃ng ngủỏ̀i trong lao tù cũng bị loại ra ngoài xã hội, và cũng tụ̉ xem họ nhủ ngủỏ̀i cùi.
Chúa Giêsu vủọ̉t qua nhủ̃ng điều cấm buộc của xã hội và tôn giáo trong nhủ̃ng năm Ngài thi hành sứ vụ. Ngài tiếp xúc với ngủỏ̀i bị loại ra và để họ đến gần Ngài. Ngài chữa họ lành và ăn uống vỏ́i họ; phủỏ̀ng tội lỗi. Hôm nay lỏ̀i nói của Chúa Giêsu vỏ́i ngủỏ̀i cùi Samaritanô nhấn mạnh nhủ̃ng gì đã xãy ra trong nhủ̃ng năm Ngài thi hành sứ vụ: ngủỏ̀i nghèo, ngủỏ̀i ốm đau, ngủỏ̀i tội lỗi đã đến vỏ́i Ngài, và đã nhận thấy bàn tay thủỏng xót của Thiên Chúa chạm đến họ. Vì họ không nên công chính nỏi bản thân họ để đáng đủọ̉c Thiên Chúa đoái hoài đến, và họ khiêm tốn nhìn nhận ỏn huệ Thiên Chúa đã ban cho họ qua Chúa Giêsu. Trong nhiều trủỏ̀ng họ̉p, nhủ̃ng ngủỏ̀i đã cảm nhận được ỏn huệ của Thiên Chúa thủỏ̀ng có củ̉ chỉ nhủ ngủỏ̀i cùi trong phúc âm hôm nay. Họ nhìn nhận Chúa Giêsu là nguồn gốc sụ̉ chủ̉a lành và họ ca ngọ̉i Thiên Chúa qua Chúa Giêsu.
Chúa Giêsu bảo các ngủỏ̀i cùi hãy đi trình diện các tủ tế. Ngài bảo họ đi lên Đền Thỏ̀. Đó là một thách thức cho giáo hội chúng ta. Chúng ta đã loại nhủ̃ng ai ra khỏi cộng đoàn tôn giáo chúng ta chưa? Ai là nhủ̃ng ngủỏ̀i trong chúng ta bị xem là ngủỏ̀i ô uế? Tủ̀ nhủ̃ng năm 80, chúng ta đã mau lẹ xem họ nhủ nhủ̃ng ngủỏ̀i bị bệnh "AIDS". Hình nhủ lúc đó có nhủ̃ng suy nghĩ thật sụ̉ về nhủ̃ng ngủỏ̀i bị bệnh "AIDS" nhủ là nhủ̃ng ngủỏ̀i cùi, ngoài các dấu chỉ bệnh tật rõ ràng trên thân hình; họ còn bị loại ra. Nhủng còn có nhủ̃ng ngủỏ̀i khác nhủ: ngủỏ̀i đã ly dị và đã kết hôn trỏ̉ lại; nhủ̃ng phụ nủ̃ đã phá thai; nhủ̃ng ngủỏ̀i đống tình luyến ái; nhủ̃ng ngủỏ̀i thuộc chủng tộc khác; nhủ̃ng ngủỏ̀i di củ; nhủ̃ng tù nhân và cụ̉u tù nhân v. v. Nhiều ngủỏ̀i đã rời xa giáo hội chúng ta, để tìm các giáo phái khác nhằm tìm sự nâng đỏ̃ tinh thần của họ.
Mỏ́i nhìn vào phúc âm hôm nay, chúng ta thấy câu chuyện ngủỏi cùi nhủ nhủ̃ng câu chuyện khác về việc chữa lành của Chúa Giêsu. Khi nhủ̃ng ngủòi cùi đến gặp Chúa Giêsu để xin Ngài chủ̉a họ lành, chúng ta mong Chúa Giêsu sẽ cảm thủỏng họ và nói "hãy lành bệnh". Trái lại Chúa Giêsu bảo họ đi trình diện vỏ́i các tủ tế. Và lúc họ đã đi xa; đó là ý chính của bài phúc âm; thì họ đủọ̉c chủ̉a lành. Chỉ̉ có ngủỏ̀i Samaritanô trỏ̉ lại ngủỏ̀i chính trong câu chuyện của phúc âm là Chúa Giêsu. Rồi Chúa Giêsu hỏi anh ta về nhủ̃ng ngủỏ̀i cùi khác "Thế thì chín ngủỏ̀i kia đâu ?".
Nhủ̃ng ngủỏ̀i kia làm điều Chúa Giêsu bảo họ là đi trình diện vỏ́i các tủ tế. Nhủ̃ng ngủỏ̀i đó theo lề nuật. Nhủng, ngủỏ̀i bé mọn nhất trong số các ngủỏ̀i cùi là ngủỏ̀i Samaritanô, là ngủỏ̀i có thể sẽ không đủọ̉c vào Đền Thỏ̀ để trình diện vỏ́i các tủ tế. Anh ta không có tủỏng lai gì vỏ́i việc đó. Trái lại , anh ta theo tấm lòng của anh ta là hết lòng cảm tạ.
Chắc các bạn đã nghe câu chuyện này: Một thầy dòng Đaminh ỏ̉ thế kỷ 14 tên là Meister Eckhart có nói: "nếu chỉ có lỏ̀i kinh bạn dâng lên là cảm tạ thì nhủ thế cũng đủ". Vì lỏ̀i kinh ngắn ngủi đó chủ́ng tỏ lòng tạ ỏn, mặc dù không xủ́ng đáng đến đâu đi nủ̃a, Thiên Chúa cũng đến vỏ́i chúng ta và ban ỏn Ngài cho chúng ta, và hoàn toàn chấp nhận chúng ta vào gia đình Ngài và các thánh ... Nếu, chúng ta nhủ ngủỏ̀i cùi đó; đã cảm nhận được trong quãng đủỏ̀ng đỏ̀i của chúng ta sống, Thiên Chúa đã hiện diện; ban ỏn, chạm vào chúng ta, chủ̉a lành và tha thủ́, và nâng chúng ta vào hàng con cái gia đình của Ngài, và đúng là nhủ thế vì đã xãy ra, thì có lỏ̀i kinh nào khác hỏn là cảm tạ Thiên Chúa phải không?
Ngoài việc nhủ̃ng ngủỏ̀i cùi đi lên Giêrusalem, thánh Luca nói vỏ́i chúng ta là Chúa Giêsu cũng đang trên đủỏ̀ng đi lên Giêrusalem. Đây là một sụ̉ nhắc nhở nhỏ cho chúng ta nhỏ́ là Chúa Giêsu cùng đi vỏ́i chúng ta, và cũng trở thành một phần của nhủ̃ng ngủỏ̀i tội lỗi và cần đủọ̉c giúp đỏ̃ nhủ chúng ta. Khi Chúa Giêsu đến Thành Thánh, Ngài sẽ bị bắt, và bị chết trên cây thập giá. Các cỏ sở tôn giáo sẽ làm cho chắc là Chúa Giêsu sẽ bị trừng phạt vì Ngài đã phá lề luật trong sạch của họ. Ngài đã giao tiếp với ngủỏ̀i cùi, và đã rao giảng tình thủỏng yêu của Thiên Chúa cho toàn thể loài ngủỏ̀i, ngay cả với ngủỏ̀i Samaritanô. Nỏi Giêrusalem, sụ̉ chết và sụ̉ sống lại của Chúa Giêsu, tất cả nhủ̃ng ngủỏ̀i khác trong xã hội loài ngủỏ̀i cũng đi trên đủỏ̀ng nhủ nhủ̃ng ngủỏ̀i cùi đều sẽ đủọ̉c chủ̉a lành và đủọ̉c trỏ̉ lại đỏ̀i sống tốt đẹp nhủ chúng ta.
Trong bí tích Thánh Thể này, chúng ta nhủ̃ng ngủỏ̀i Samaritanô, trỏ̉ lại vỏ́i Chúa Giêsu vỏ́i tâm tình tạ ỏn vì đã đủọ̉c tha thủ́, và đã đủọ̉c đón nhận. Chúng ta không nhủ̃ng đã đủọ̉c vào gia đình Chúa Giêsu Kitô, mà còn đủọ̉c thêm vào gia đình, bạn bè và nhủ̃ng ngủỏ̀i xa lạ qua khỏi bủ́c tủỏ̀ng của Đền Thờ. Chúng ta đã nghe Tin Mủ̀ng của Chúa Giêsu trong Tiệc Thánh Thể, và chúng ta sẽ đủ́ng dậy để đi lên lãnh nhận và tiếp tục mủ̀ng vui cảm tạ Thánh Thể bánh và rủọ̉u.
Không, đó không phải chỉ̉ là vì cách đối xủ̉ mà hôm nay làm cho chúng ta nói lỏ̀i "cảm tạ". Đó là điều nhắc nhỏ̉ chúng ta về nhủ̃ng gì Thiên Chúa đã làm cho chúng ta qua Chúa Kitô. Chúng ta đã đủọ̉c đón nhận một lần nủ̃a. Và điều này lại đặt câu hỏi thêm: ai là ngủỏ̀i ngoài cuộc mà chúng ta phải đón nhận vào đỏ̀i sống chúng ta? Hôm nay chúng ta đã lãnh nhận điều gì để giúp chúng ta có thể làm việc đó? Hãy để toàn thể giáo hội thủa "Cảm tạ Chúa".
Chuyển ngữ: FX. Trọng Yên, OP
