SUY NIỆM HÀNG NGÀY - NGÀY 17/2/2018

Lời Chúa: Mt 15, 1-6

Bấy giờ có mấy người Pharisêu và mấy kinh sư từ Giêrusalem đến gặp Ðức Giêsu và nói rằng: “Sao môn đệ ông vi phạm truyền thống của tiền nhân, không chịu rửa tay khi dùng bữa?” Người trả lời: “Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa? Quả thế, Thiên Chúa dạy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử. Còn các ông, các ông lại bảo: ‘Ai nói với cha mẹ rằng: những gì con có để giúp cha mẹ, đều là lễ phẩm dâng cho Chúa rồi, thì người ấy, không phải thờ cha kính mẹ nữa’. Như thế, các ông dựa vào truyền thống của các ông mà hủy bỏ lời Thiên Chúa.”

Suy niệm 1

Giáo Hội dành Mồng Hai Tết để kính nhớ tổ tiên và ông bà cha mẹ. 
Người Công Giáo thường bị coi là bỏ rơi việc thờ cúng ông bà tổ tiên, 
như thế họ có thể bị coi là bất hiếu. 
Thật ra thảo kính cha mẹ là điều răn thứ bốn Thiên Chúa đòi chúng ta phải giữ. 
Cha Đắc Lộ trong cuốn Phép Giảng Tám Ngày (1651) cho rằng 
thảo kính cha mẹ gồm bốn phần, đó là yêu mến, kính sợ, chịu lụy và giúp đỡ. 
Cha còn ghi nhận một tập tục đặc biệt vào thời đó. 
Ngày Mồng Một Tết, người dân và cả những quan lớn, 
sau khi theo vua chúa đi tế Nam Giao về, 
“ai nấy về nhà mà lạy cha mẹ ông bà ông vải.” 
Vào năm 1625, các thừa sai cho phép cúng giỗ các vị đã khuất. 
Trong các gia đình, ngoài bàn thờ kính Chúa, còn có “bàn thờ” tổ tiên 
Chỉ có hai điều không được phép, 
đó là đốt vàng mã và tin tổ tiên về ăn đồ cúng.

Thật ra, người Công Giáo nhớ đến người quá cố 
không qua những nghi lễ giỗ chạp hàng năm, 
cho bằng qua việc cầu nguyện và dâng lễ hàng ngày. 
Nhà Vua tế Trời ở đàn Nam Giao, nhà sư thờ Phật tại Chùa, 
các bậc chức sắc trong làng xã thờ Thành Hoàng tại đình làng, 
còn việc cầu nguyện, cúng giỗ tổ tiên được cử hành tại gia đình, 
nơi người sống và người đã qua đời vẫn thông hiệp với nhau chặt chẽ.

Trong bài Tin Mừng hôm nay Đức Giêsu bênh vực quyền lợi của cha mẹ. 
Ngài đòi người ta phải giữ điều răn thứ tư của Thiên Chúa. 
Thảo kính cha mẹ hàm chứa việc săn sóc và phụng dưỡng cha mẹ. 
Cụ thể người con phải giúp cha mẹ về mặt tài chánh. 
Đức Giêsu phản đối một truyền thống được bày đặt bởi người Pharisêu, 
đó là khi một người con lấy số tiền lẽ ra dành để nuôi cha mẹ 
mà dâng cúng cho đền thờ làm lễ phẩm 
thì anh ta khỏi phải dùng tiền đó mà nuôi cha mẹ nữa (cc. 5-6). 
Đối với Đức Giêsu, làm thế là nhân danh một truyền thống con người 
mà “vi phạm điều răn của Thiên Chúa”và “hủy bỏ lời của Thiên Chúa” (cc. 3.6).

Khi suy nghĩ về tương quan giữa cha mẹ và con cái, 
chúng ta cần tự hỏi: 
Làm sao để có sự cảm thông giữa những thế hệ? 
Làm sao để con cái biết vâng phục và tôn kính cha mẹ? 
Làm sao để cha mẹ biết giáo dục con cái bằng khuyên răn và sửa dạy?

Cầu nguyện:

Lạy Chúa Giêsu,
sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nadarét,
Chúa đã thành một người chín chắn
và trưởng thành,
sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao.

Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ
trong việc hình thành nhân cách của Chúa.
Chúa đã học nơi thánh Giuse
sự lao động miệt mài,
sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa,
sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình.

Chúa đã học nơi Mẹ Maria
sự tế nhị và phục vụ,
sự buông mình sống trong lòng tin phó thác
và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm.

Xin nhìn đến gia đình chúng con,
xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt,
biết yêu thương tha thứ,
biết cầu nguyện và phục vụ.

Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn,
Giáo hội chúng con thánh thiện hơn,
nhờ có những con người khỏe mạnh, khôn ngoan
và tràn đầy ơn Chúa.

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.

Suy niệm 2

Truyền thống Việt Nam rất coi trọng chữ “Hiếu”, nó nhắc nhở cái đạo làm con.  Đó là căn bản của đạo đức gia đình, là truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đồng thời, khi nhắc đến chữ hiếu người ta còn nhắc đến chín điều mà các đấng sinh thành đã gánh chịu vì con cái: sinh con ra, cho con bú mốm, nuôi con khôn lớn, dạy dỗ, trông nom, săn sóc, bảo vệ, nâng đỡ, và che chở cho con. Đó là công ơn của các đấng sinh thành.

Chính vì lẽ đó, vào những ngày Tết trong các gia đình Việt Nam, con cái cố gắng quy tụ về nhà để tết ông bà cha mẹ. Nếu ông bà cha mẹ không còn, thì cũng về để thắp nén hương cầu nguyện cho họ. 

Còn đối với người Kitô hữu, việc thảo hiếu với các đấng sinh thành không chỉ là bổn phận tự nhiên, nhưng còn là đòi hỏi của Chúa. Trong mười điều răn, chúng ta thấy ngay sau ba giới răn nói về bổn phận của con người đối với Chúa, thì giới răn “Thảo kính cha mẹ” được đặt đầu tiên trong các giới răn nói về mối tương quan con người với nhau. Điều đó cho thấy việc hiếu thảo là bổn phận hàng đầu của mỗi người Kitô hữu trong bổn phận yêu người. 

Qua đoạn Tin Mừng này, chúng ta nghe Chúa Giêsu lặp lại giới răn này và khẳng định đó chính là ý muốn từ ban đầu của Thiên Chúa và con người không có quyền thay đổi. Chúng ta phải “thờ kính cha mẹ, nếu người nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử” (Mt 15,4). 

Còn thánh Phaolô thì dạy cho chúng ta biết rằng, phải “tôn kính cha mẹ, để chúng ta được hạnh phúc và trường thọ” (Ep 6,2).

Nếu như truyền thống Việt Nam coi rằng, ai tôn kính cha mẹ, người đó được hưởng công đức cha mẹ mình để lại, rồi cho con cháu, thì Thánh Kinh xác định: “Ai tôn thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thì tích trữ kho báu. Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái, ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ” (Hc 3,3-5).  

Như vậy nếu trong ngày Tết chúng ta thường chúc nhau: Phúc, Lộc, Thọ, thì ai thờ cha kính mẹ, sẽ được hưởng cả ba điều cầu chúc đó. 

Không những thế, điều quan trong là “Ai vâng lời cha mẹ trong mọi sự sẽ làm đẹp lòng Chúa” (Cl 3,20). Bởi vì,  “Chúa làm cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con” (Hc 3,2); Đồng thời, khi thảo kính cha mẹ thì lời cầu nguyện của người con sẽ được nhận lời. 

Chúng ta hãy tôn kính các ngài bằng chính tấm lòng quí trọng và chân thành của mình. Đừng thể hiện hành vi báo hiếu chỉ vì lợi danh hay vì ý định cá nhân nào đó. Nhưng làm với tinh thần vượt lên trên bổn phận, vì bổn phận thì chỉ dừng lại là báo đáp, là công bằng. Mà báo hiếu không phải là sự vay sự trả, nhưng đó là sự đáp trả của tình yêu. 

Hãy thể hiện sự hiếu thảo, lòng tôn kính của mình bằng việc quan tâm, lo lắng và săn sóc cha mẹ trong mọi hoàn cảnh.  Nghĩa là không chỉ hiện diện với cha mẹ, phụng dưỡng cha mẹ trong lúc cha mẹ vui vẻ, hạnh phúc, mạnh khỏe, mà còn cả trong lúc ốm đau, bệnh tật. Chắc hẳn rằng,lòng hiếu nghĩa của chúng ta đối với cha mẹ sẽ không bao giờ bị quên, nhưng điều đó sẽ đền bù tội lỗi cho chúng ta. 

Hôm nay chúng ta hân hoan đón mừng xuân mới trong niềm vui, niềm hân hoan, đó cũng là nhờ công lao của ông bà tổ tiên chúng ta để lại.  Hãy cùng nhau xin dâng một nén hương lòng, một lời cầu nguyện cho ông bà cha mẹ chúng ta. Amen.