Giới Răn Trọng Nhất (Mt 22,34-40)
Sau khi thất bại
trong việc gài bẫy Chúa Giêsu trong việc nộp thuế cho vua César,
nhóm biệt phái
muốn tấn công Chúa Giêsu bằng một cú đòn khác. Họ sai một tiến sĩ luật đến hỏi
Chúa Giêsu:
"Thưa Thầy, trong lề luật điều răn nào
trọng nhất”?
Sở dĩ đặt câu
hỏi này là vì một đàng các phe nhóm không đồng ý với nhau về điều răn nào là
quan trọng nhất, đàng khác họ muốn thử Chúa Giêsu để gài bẫy Ngài, vì nếu
Ngài trả lời điều luật này trọng, điều luật kia không trọng thì chắc chắn Chúa
sẽ bị một trong hai phe chống đối.
Nhưng Chúa Giêsu
đã trả lời rằng: ”Ngươi hãy yêu
mến Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn
ngươi. Đó là giới răn thứ nhất và trọng nhất. Còn giới răn
thứ hai cũng giống điều răn ấy
là ngươi hãy yêu thương tha
nhân như chính mình ngươi”.
Cả hai điều răn này đều được
nói đến trong Lề Luật, và bất cứ người Israel nào cũng đều phải biết và ghi
nhớ.
Đức Giêsu đã chỉ làm một việc
là trích sách Đệ nhị luật (6,4-5) và Lêvi (19,18). Điều đặc biệt ở chỗ là Người
đã đặt hai điều răn này ngang hàng với nhau. Có nghĩa là điều răn thứ hai cũng
đáng được quan tâm tuân giữ như đối với điều răn thứ nhất, tức là Người nối kết
hai điều răn với nhau và dành cho chúng vị trí cao nhất. Hơn nữa, Đức Giêsu còn
tuyên bố rằng “tất cả Lề Luật và các sách ngôn sứ đều tùy thuộc vào hai điều
răn ấy”, có nghĩa là hai điều răn này diễn tả trọn vẹn thánh ý Thiên Chúa trong
Kinh Thánh, do đó hàm chứa tất cả mọi điều răn khác.
Phải nói đây là hai giới răn
rất đặc biệt, bề ngoài như có vẻ là hai giới răn, nhưng thật ra chỉ là hai cách
diễn tả của một giới răn duy nhất. Cả hai giới răn chỉ có một động từ duy nhất
là «yêu». Đối tượng của động từ «yêu» này có vẻ là hai đối tượng khác nhau: tuy
có thể phân biệt rõ rệt trên lý thuyết, nhưng trên thực tế thì dường như không
thể phân biệt, và không nên phân biệt. Vì thế, hai điều răn ấy «tuy hai mà
một», tương tự như hai mặt của một tờ giấy: tuy là hai mặt khác nhau, nhưng chỉ
là một tờ giấy duy nhất. Chính vì thế, thánh Gioan mới nói: «Nếu ai nói:
"Tôi yêu mến Thiên Chúa" mà lại ghét anh em mình, người ấy là kẻ nói
dối; vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy, thì không thể yêu
mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy» (1Ga 4,20). Do đó, «ai yêu mến Thiên
Chúa thì cũng phải yêu thương anh em mình» (4,21)[1]
Vậy chúng ta đã thực hiện
giới răn “Mến Chúa Yêu Người” như thế nào?
Có câu chuyện kể rằng: Trên
một con đường vắng, một chiếc xe đang phóng nhanh chợt đột ngột thắng gấp và
tấp vào lề đường. Ai đó vừa ném một viên đá vào cánh cửa chiếc xe. Bước ra khỏi
xe, liếc nhìn chỗ xe bị ném, người lái xe bực tức chạy nhanh đến tóm ngay thằng
bé đứng gần đó - chắc chắn nó là tác giả của vết trầy trên chiếc xe. Trước đó
anh đã thấy nó vẫy xe, chắc là để đi nhờ.
"Không
cho đi nhờ mà mày làm như vậy hả?"
Anh
vừa gằn giọng vừa nắm chặt cổ áo đẩy cậu bé sát vào chiếc xe...
Cậu
bé lắp bắp sợ hãi: "Em xin lỗi! Nhưng em ... em ... không biết làm cách
nào khác. Nếu em không ném
vào xe của anh thì anh đã không dừng lại...Nãy giờ em đã vẫy biết bao nhiêu xe mà không có ai chịu
dừng".
Nói
đến đó, nước mắt cậu bé lăn dài trên má. Cậu chỉ tay về vệ cỏ phía bên kia
đường.
"Có
một người... anh ấy bị ngã và chiếc xe lăn của anh ấy cũng ngã
theo. Em tình cờ đi ngang
qua thấy vậy nhưng không thể đỡ nổi anh ấy vì anh ấy nặng quá". Giọng ngắt
quãng vì những tiếng nấc liên tục, cậu bé nài nỉ:
"Anh
có thể giúp em đưa anh ấy lên chiếc
xe lăn được không? Anh ấy ngã bị chảy máu, chắc là đau lắm.
Lời
nói của cậu bé khiến anh thanh niên không thể thốt lên được lời nào. Anh thấy cổ mình như nghẹn lại vì xúc động. Anh đến đỡ người bị ngã lên chiếc xe lăn, băng vết thương và cùng
cậu bé kéo xe lên đường.
Cậu bé tiếp tục
đẩy chiếc xe lăn chở nạn nhân về nhà. Người thanh niên dõi mắt nhìn theo cho đến khi hình ảnh cậu
bé và chiếc xe lăn khuất sau rặng cây đường làng.
Anh
bước thật chậm về phía chiếc xe của mình. Sự giận dữ trong anh biến
mất. Anh quyết định không
sửa lại vết trầy trên xe. Anh muốn nó sẽ nhắc anh về câu chuyện xúc động hôm
nay, về một điều mà trước nay anh không để ý đến và cũng không có thời gian để
nghĩ đến. Anh đã không nhận ra, không có được lòng trắc ẩn như cậu bé.
Anh đã tiếc thời gian và đi quá nhanh đến
nỗi phải có ai đó ném một viên đá vào xe mới làm anh dừng lại. Amen
