Bác Tôma kính mến,
Hai ngàn năm nay, người đời vẫn cho bác từng là môn đệ rất khó tin. Điều ấy được bác Gioan viết lại rất rõ trong Ga20, 19-29. Tuy nhiệt thành và can đảm sẵn sàng bước theo Thầy Giêsu, nhưng bác luôn đòi hỏi bằng chứng cụ thể. “Đức tin tìm kiếm sự hiểu biết” để niềm tin được vững chắc hơn luôn là điều cần thiết đối với bác. Là người thực tế, bác không dễ tin vào chuyện hoang đường: người chết sống lại. Ngày mừng kính lễ (3-7) của bác, nhiều người vẫn thích quan tâm đến câu chuyện đức tin đòi hỏi thực chứng của bác.
Tin mừng Gioan cho biết ngày Chúa Giêsu hiện ra, bác đã không ở với các tông đồ. Xui cho bác vì không được diện kiến Thầy mình trong lần đầu tiên Người hiện ra với nhóm của bác. Nói theo phương ngữ người miền Trung nước cháu thì bác đã “đi-đi-mô – đi-đi-đâu”? Đi đâu chắc chỉ mình bác biết; có điều khi trở về, đồng bạn của bác vui sướng loan tin rằng họ đã chứng kiến Thầy Giêsu hiện ra và trao ban bình an. “Chúng tôi đã xem thấy Chúa” (Ga 20, 25). “Thấy Chúa” nghĩa là Thầy Giêsu đã sống lại! Đó là một biến cố có sức cứu độ con người. Bởi thế đồng môn ra sức thuyết phục để bác tin vào Thầy Giêsu phục sinh. Bác ngờ vực và đòi hỏi bằng chứng: “Nếu tôi không nhìn thấy vết đinh ở tay Người, nếu tôi không thọc ngón tay vào lỗ đinh, nếu tôi không thọc bàn tay vào cạnh sườn Người thì tôi không tin” (Ga 20, 25).
Là người hậu thế, cháu kính phục bác vì những đòi hỏi chứng cứ gắt gao để bác tin. Đúng là tin không chỉ dựa vào lời nói có vẻ thuyết phục, nhưng “tin là đi vào một tương quan cá vị với Thiên Chúa, và sẵn sàng đón nhận tất cả những gì Thiên Chúa mặc khải về chính Người.” Tương quan ấy đòi hỏi thấy, đụng chạm và cảm nghiệm. Hơn nữa, “đức tin đòi hỏi phải có ý muốn tự do và sự hiểu biết rõ ràng, khi ta đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa”. Theo đó, bác có lý khi tha thiết được trực kiến, đụng chạm và cảm nghiệm Thầy mình. Bởi bác không sống trên mây trên gió mà dễ tin vào những lời “động trời” của các môn đệ kia!
Tuy không tin lời chứng các tông đồ, nhưng bác đã suy nghĩ rất nhiều trong suốt một tuần lễ. Chắc hẳn bác không ngừng trăn trở và hồi tưởng. Trăn trở vì biết đâu lời của các ông ấy đúng! Chẳng lẽ những người tri kỷ với mình lại phỉnh gạt mình sao!? Rồi tám ngày đủ để bác hồi tưởng lại nhiều kỷ niệm đẹp trên hành trình bác đi theo Thầy Giêsu. Nhớ lại ngày được chọn vào Nhóm Mười Hai, bác đã hãnh diện vui mừng như các tông đồ kia. Rồi cũng như bác Phêrô, bác có lần cũng ngăn cản bước đường của Thầy: “Thưa Thầy, mới đây người Do Thái tìm cách ném đá Thầy, mà Thầy còn đến Giuđêa sao?”(Ga 11, 8). May mà lần ấy Thầy đã không mắng bác như trách bác Phêrô! Bác còn nhớ đêm cuối cùng Thầy trò hàn huyên tâm sự, bác đã hỏi Thầy: “Thưa Thầy, chúng con không biết Thầy đi đâu, làm sao biết được đường!” (Ga 14,5). Nhờ đó mà hậu thế chúng cháu biết rằng chính “Thầy là con đường, là sự thật và là sự sống” (Ga14, 6). Bác biết không, cháu nhớ nhất khoảnh khắc anh hùng của bác: “Cả chúng ta nữa, cúng ta cũng đi để cùng chết với Thầy” (Ga 11, 16). Vậy mà khi Thầy bị bắt trong vườn dầu, bác cũng như các môn đệ khác đều sợ sệt, nhát đảm và trốn chạy mất dép! Giờ bác vẫn chưa hết sợ, chẳng hết buồn lại còn hoài nghi sự phục sinh của Thầy.
Tám ngày để bác hồi tưởng và thắc mắc đã trôi qua, nhưng bác vẫn ngờ vực. Chắc bác đồng ý với thánh Tôma Aquinô: “Tôi không tin nếu tôi không nhận thấy rằng tin là điều hợp lý.” Hợp lý nhất là được đụng chạm và có mối tương quan cá vị với Chúa Giêsu phục sinh. Rồi chuyện gì đến cũng sẽ đến. Phía sau cánh cửa đóng kín ngày đó, bác và các tông đồ hiện diện đầy đủ; Chúa Giêsu hiện đến đứng giữa mà phán: “Bình an cho các con“. Đoạn Người nói với bác: “Hãy xỏ ngón tay vào đây và hãy xem tay Thầy; hãy đưa bàn tay con ra và xỏ vào cạnh sườn Thầy; chớ cứng lòng, nhưng hãy tin” (Ga 20, 27). Đôi mắt tròn xoe trong kinh ngạc và tin tưởng của bác dễ thương quá chừng! Lời đồng bạn của bác tám ngày trước đã được chứng thực. Họ không lừa bác! Bởi trước mặt bác lúc này là Chúa Giêsu Phục sinh mang nhiều thương tích. Trong không gian ngập tràn niềm vui của Chúa Phục sinh, bác tuyên tín rằng: “Lạy Chúa con, lạy Thiên Chúa của con!” Kết quả là đức tin của bác trở đã nên mạnh mẽ. Bác đã tin tuyệt đối vào Thầy Giêsu đã sống lại. Bác thật có phúc, nhưng Chúa Giêsu còn hứa rằng: “Phúc thay những người không thấy mà tin” (Ga20, 29). Ước gì chúng cháu đón nhận được mối phúc tuyệt hảo này, bây giờ và ở đây!
Lạy thánh Tô Ma Tông Đồ,
Tuy đức tin là ơn ban tuyệt vời của Thiên Chúa, nhưng chúng con cũng cần đào sâu giáo lý để đâm rễ sâu hơn trong đức tin. Bởi đức tin đòi hỏi chúng con phải chấp nhận một chân lý mà trí khôn không hiểu thấu được. Bằng kinh nghiệm và kết thân mật thiết với Chúa Giêsu, đức tin của chúng con sẽ trưởng thành và trổ sinh hoa trái. Nhờ đó, chúng con có thể đứng vững trước những thách đố của cuộc đời. Chúng con cũng ước mong có thể chia sẻ kho tàng đức tin Công giáo cho bạn bè. Rất mong Ngài cầu thay nguyện giúp cho chúng con. Amen.
Lễ Kính Thánh Tôma Tông Đồ
Thủ Đức, ngày 03-07-2015
Giuse Phạm Đình Ngọc, S.J.
(dongten.net 01.07.2015)
