Ý nghĩa của việc đi hành hương

Trong tiếng La-tinh cổ, “người hành hương”, pelegrīnus, thường được dịch là “người khách lạ”, “người lữ hành”. Thật ra, pelegrīnus là từ được tạo nên bởi hai thành tố: “per” nghĩa là “ngang qua”, và “ager” nghĩa là “cánh đồng”. Điều này mang đến cho người hành hương nhiều thách đố và hy vọng. Thách đố vì trong hành hương đòi người ta phải dấn thân, phải dám băng qua những khó khăn, chẳng hạn về địa lý hay tâm lý. Hy vọng vì đích đến là nơi người hành hương có thể gặp gỡ tha nhân và Thiên Chúa.

Hành hương (Pilgrimage) có một lịch sử tôn giáo từ thời xa xưa. Khi đó người Do Thái hành hương về Đền Thờ đầu tiên của họ tại Giêrusalem (được xây 957 TCN) để mừng ba lễ lớn: Vượt Qua (Passover), Lễ Ngũ Tuần (Pentecost), và Lễ Lều (Festival of Ingathering). Trên đường đi, họ hát những bài hành hương, hoặc thánh vịnh. Chẳng hạn:

 “Vui dường nào khi thiên hạ bảo tôi:

‘Ta cùng trẩy lên Đền Thánh Chúa!’

Và giờ đây, Giê-ru-sa-lem hỡi,

cửa nội thành ta đã dừng chân…”

                                                           (Tv 122,1-2).

Sau khi Chúa Giêsu phục sinh, Kitô giáo nhanh chóng vượt ra khỏi vùng Palestine đến mọi miền trên thế giới, nhất là vùng trời Châu Âu. Từ đó nhiều đoàn người hành hương về Đất Thánh để đi lại những nơi Chúa Giêsu đã hiện diện. Qua lần trải nghiệm ấy, họ có thể hiểu biết, yêu mến và theo Chúa Giêsu sát hơn.

Thời Trung cổ (tk. 5-15) những chuyến đi của Kitô hữu Châu Âu không thuần túy là thăm quan những địa điểm thánh. Về chiều kích liên hệ đến bí tích hòa giải thì hành hương như một phương thế đền tội của hối nhân. Đó không hẳn là những tội nhẹ, nhưng là tội nặng (strong sins). Chẳng hạn cha giải tội có thể ra việc đền tội là đi đến một nơi thánh nào đó. Khi đến nơi, hối nhận sẽ nhận được giấy chứng nhận và trở về với tâm hồn tự do. Trong thời Thập tự chinh nếu người ta phạm lỗi gì đó, họ cũng có thể chọn giải pháp đi hành hương. Thời thánh I-nhã, Đáng sáng lập Dòng Tên, người ta thường hành hương theo nghĩa này.

 Thành thánh Giêrusalem nói riêng và đất nước Israel hiện nay quả là một nơi tuyệt vời để các tín hữu đi hành hương. Từ nhiều thế kỷ qua, thành thánh đón nhận vô số đoàn hành hương đến từ khắp năm Châu. Nhớ khi thánh I-nhã dưỡng thương trên giường bệnh và được ơn hóa cải, điều ước ao đầu tiên của ngài là muốn đi hành hương đất thánh như biết bao tâm hồn đạo đức thời bấy giờ. Họ muốn đi lại những bước đường mà Chúa Giêsu đã đi qua. Tâm tình thiêng liêng của các tín hữu được thắp lửa yêu mến hơn khi được chiêm ngắm, đụng chạm và cảm nghiệm một Thiên Chúa thật gần gũi với con người.

Bởi thế hằng năm người người trẩy hội lên Đền Thánh. Để ít là một lần trong đời, họ được hòa vào từng khu phố, con đường, từng lùm cây ngọn cỏ, từng ngôn ngữ văn hóa mà chính thầy Giêsu đã sống và hiện diện. Do đó hành hương là lên đường bước theo thầy Giêsu, đi lại những con đường của Thầy.

Chúng ta có thể đọc trong sách Youcat một giải thích gắn gọn nhưng đầy đủ ý nghĩa về chủ đề hành hương (Bản dịch của Lm Antôn Nguyễn Mạnh Đồng.) Đi “Hành hương” có mục đích gì?

“Một ít người đi hành hương để “cầu nguyện bằng đôi chân”, họ có kinh nghiệm bằng các giác quan rằng cả cuộc đời mình là một cuộc hành trình dài tiến về cùng Thiên Chúa. Trong Cựu ước dân Israel hành hương lên Đền Thờ Giêrusalem. Các Kitô hữu thời Trung cổ cũng hành hương đến các nơi thánh, đến Giêrusalem, đến Rôma, đến mộ các thánh tông đồ… Kitô hữu đi bộ khi hành hương thường để đền tội, và thường người ta bị thúc đẩy bởi ý nghĩ sai lầm rằng những việc tự động hãm mình có thể làm cho mình nên công chính trước mặt Chúa. Ngày nay đã đổi mới, Kitô hữu đi hành hương để tìm sự bình an và sức mạnh xuất phát từ các nơi thánh. Nhiều người sống cô đơn lẻ loi, họ muốn ra khỏi cảnh tẻ nhạt đều đều hằng ngày, muốn được thoát thân khỏi những cái thừa thãi để nhẹ nhõm đi đến với Chúa. (Youcat, câu hỏi số 276.

Tại Việt Nam hằng năm có rất nhiều đoàn hành hương không chỉ đi du lịch Châu Âu, nhưng họ còn đến những nơi thánh thiêng để cầu nguyện và nhận được nhiều ơn ích thiêng liêng (Fatima, Lộ Đức, Rôma,v.v). Tuy nhiên số người hành hương như thế lại không nhiều vì những lý do khác nhau (tài chính, sức khỏe…). Trong khi đó, Việt Nam cũng có nhiều nơi hành hương như Đức Mẹ La Vang, Trà Kiệu, Núi Cúi, Măng Đen hay Cha Trương Bửu Diệp, v.v. Hoặc ít ra trong mỗi giáo phận đều có những nơi đáng để chúng ta thực hiện một chuyến hành hương, cá nhân hay theo nhóm. Rồi với tâm tình thiêng liêng, người hành hương muốn nhịp bước cùng với Chúa Giêsu đến một linh địa nào đó.

Chúng ta ước mong mô hình ấy ngày càng phát triển hơn nữa. Để mỗi khi lên đường hành hương, chúng ta có môi trường và cơ hội nhận ra niềm vui thiêng liêng và tìm được nguồn sức sống khi trở về cuộc sống thường ngày.

Giuse Phạm Đình Ngọc SJ 

Sự Sáng Tạo (Nhân đức trong gia đình)

“Chúng ta hãy sử dụng những đặc sủng khác nhau, tuỳ theo ân sủng Thiên Chúa ban cho mỗi người ” (Rm 6,12).

 1. Thế nào là sự sáng tạo?

Bạn là một thụ tạo mới. Không ai trên thế giới này giống như bạn. Bạn sở hữu những phẩm chất và những tài năng đặc biệt. Sự sáng tạo là cách bạn sử dụng những khả năng riêng để mang đến những điều mới lạ cho thế giới này. Bạn sử dụng những ân huệ của Thiên Chúa tiềm tàng nơi bạn để phục vụ thế giới.

Sự sáng tạo là cách thức bạn diễn tả những ý tưởng, những phát minh mới, những sáng tác âm nhạc mới, cũng như mọi loại nghệ thuật. Đó là cách bạn chiếu tỏa ánh sáng độc đáo tiềm ẩn nơi mình để mưu cầu ích lợi cho người khác. Như thế, sự sáng tạo nối kết mỗi người với cái đẹp.

Sáng tạo là sức mạnh của sự tưởng tượng. Đó là cách chúng ta nhìn cái cũ với ánh mắt mới, thực hiện công việc theo cách chưa từng được thực hiện trước đây.

2. Tại sao cần thực hành sự sáng tạo?

Nếu không có sự sáng tạo, thế giới này sẽ không thể phát triển. Mọi thứ chỉ dậm chân tại chỗ. Nếu không có những ý tưởng lớn thì sẽ không có gì được phát minh. Chúng ta sẽ chỉ làm việc theo cùng một cách thức đã được thực hiện từ bao đời nay. Nếu như thế, con người vẫn di chuyển từ nơi này tới nơi khác bằng lừa, bằng ngựa, chứ không có những phương tiện hiện đại như tàu điện, xe hơi, máy bay…

Nếu không có âm nhạc, văn chương, nghệ thuật, …, cuộc sống thật buồn tẻ. Lắng nghe một bản nhạc hay giúp chúng ta nâng cao tâm hồn. Những điệu nhảy đẹp, những bức tranh và tác phẩm điêu khắc cũng cho chúng ta cùng một cảm xúc như vậy. Như vậy, khi các nghệ sĩ sáng tác những tác phẩm mới, họ mang đến cho thế giới niềm vui.

Khi chia sẻ ý tưởng với người khác, mọi thứ sẽ được cải thiện. Khi các nhà khoa học có những phát kiến mới, họ tìm ra những phương pháp mới để chữa bệnh tật.

Mỗi người có thể phục vụ thế giới bằng chính nghệ thuật và khoa học. Chúng ta làm vui lòng Thiên Chúa khi chúng ta sử dụng món quà sáng tạo Ngài trao.

3. Cách thức thực hành

Bạn thực hành sự sáng tạo bằng việc nỗ lực phát triển những khả năng riêng.

Trước tiên, bạn thử tìm hiểu xem bản có những khả năng nào. Bạn hãy chú ý đến những điều bạn thích thực hiện. Bạn dành thời gian cho ước mơ của mình. Sau đó, bạn học cách phát triển tài năng trong mình tốt hơn và hoàn thiện hơn.

Sáng tạo là cách kỷ luật bản thân trong khi thực hiện ước mơ. Khi bạn có ý tưởng về một điều gì đó và muốn tạo ra nó thì bạn phải cố gắng để biến nó thành sự thật. Học cách để vẽ, học cách chơi các nhạc cụ, học cách khiêu vũ và hãy rèn luyện để sáng tạo trong chính những bài học này.

Sáng tạo cũng thể hiện trong chính cách bạn thực hiện công việc. Ví dụ, bạn làm việc trong một quầy bánh, bạn tìm cách tạo ra những loại bánh có vị ngon hơn. Đó là cách bạn làm cùng một công việc với những cách thức khác tốt hơn. Do đó, sáng tạo dẫn đến sự cải thiện.

Thực hành sáng tạo là làm việc bằng chính cách thức của bạn hơn là theo cách của người khác. Sáng tạo là cách sử dụng những món quà được Chúa trao khi Ngài gửi bạn vào trong thế giới này.

Sự sáng tạo sẽ như thế nào nếu:

• Bạn ước rằng mình có thể được chơi trong ban nhạc?
• Bạn có ý tưởng tạo ra một vật gì đó mới?
• Bạn làm việc nhà mất nhiều thời gian?
• Bạn băn khoăn không biết mình có thể viết được một bài thơ hay không?
• Sắp đến sinh nhật của một người bạn và bạn không muốn dùng nhiều tiền cho món quà này?

4. Dấu hiệu của sự thành công

Chúc mừng bạn khi:

• Khám phá ra tài năng của bản thân.
• Sử dụng sự hiểu biết và học thức để phát triển khả năng.
• Nghĩ ra những cách thức mới để làm công việc tốt hơn.
• Biết sử dụng trí tưởng tượng.
• Làm việc theo cách của riêng mình.
• Dành thời gian cho những ước mơ.

Hãy cố gắng khi:

• Không tin là mình có những khả năng đặc biệt.
• Bỏ phí tài năng của mình.
• Không chịu rèn luyện, và giữ kỷ luật khi học những môn khoa học hay nghệ thuật.
• Luôn làm theo những cách thức của người khác đã làm.
• Dùng khả năng của mình chỉ cho riêng mình.

Khẳng định:

Tôi là người có khả năng sáng tạo. Tôi có những tài năng đặc biệt nên tôi sẵn lòng để khám phá chúng. Tôi dành thời gian để truyền cảm hứng cho đời và tìm những cách thức mới cho công việc. Tôi hạnh phúc vì tôi là chính tôi.

Nguyên bản: The Family Virtues Guide: Simple Ways to Bring Out the Best in Our Children and Ourselves

Tác giả: Linda Kavelin Popov

Dịch giả: Hướng Dương