2 Ông Gio-an lúc ấy đang ngồi tù, nghe biết những việc Đức Ki-tô làm, liền sai môn đệ đến hỏi Người rằng:3 "Thưa Thầy, Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai khác? "4 Đức Giê-su trả lời: "Các anh cứ về thuật lại cho ông Gio-an những điều mắt thấy tai nghe:5 Người mù xem thấy, kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết sống lại, kẻ nghèo được nghe Tin Mừng,6 và phúc thay người nào không vấp ngã vì tôi."7Họ đi rồi, Đức Giê-su bắt đầu nói với đám đông về ông Gio-an rằng: "Anh em ra xem gì trong hoang địa? Một cây sậy phất phơ trước gió chăng?8 Thế thì anh em ra xem gì? Một người mặc gấm vóc lụa là chăng? Kìa những kẻ mặc gấm vóc lụa là thì ở trong cung điện nhà vua.9 Thế thì anh em ra xem gì? Một vị ngôn sứ chăng? Đúng thế đó; mà tôi nói cho anh em biết, đây còn hơn cả ngôn sứ nữa.10 Chính ông là người Kinh Thánh đã nói tới khi chép rằng: Này Ta sai sứ giả của Ta đi trước mặt Con, người sẽ dọn đường cho Con đến.
11 "Tôi nói thật với anh em: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gio-an Tẩy Giả. Tuy nhiên, kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời còn cao trọng hơn ông.
SUY NIỆM 1
Khi Gioan trong tù nghe biết hoạt động của Đức Giêsu, liền sai môn đệ đến gặp Người để tìm hiểu rõ hơn về sứ mạng Thiên Sai của Người. Đức Giêsu đã gián tiếp trả lời cho Gioan khi nêu ra các công việc Người đang thực hiện ứng nghiệm lời tuyên sấm của Isaia về Đấng Thiên Sai. Người cũng khen ngợi các đức tính của Gioan và xác nhận vai trò tiền sứ của ông.
Dù bị Hêrôđê bắt giam vào tù, nhưng Gioan vẫn được các môn đệ thông báo về các hoạt động của Đức Giêsu. Khi thấy Đức Giêsu không hành xử nghiêm khắc trừng phạt tội nhân như ông đã rao giảng (x. Mt 3,10-12), Gioan trở nên hoang mang nghi hoặc, nên sai môn đệ đến gặp Đức Giêsu để nêu thắc mắc về sứ mạng cứu thế của Người: “Thầy có đúng là Đấng phải đến không, hay chúng tôi còn phải đợi ai khác?”.
Sau khi môn đệ Gioan về, Đức Giêsu đã khen ngợi Gioan tẩy giả về ba phương diện: một là tính tình dũng cảm cương nghị chứ không hèn hạ luồn cúi như loài lau sậy phất phơ trước gió (c 7); Hai là có nếp sống đơn sơ khổ hạnh chứ không đua đòi ăn mặc gấm vóc lụa là như người trong đền vua chúa (c 8); Ba là có sứ mạng tiền hô dọn đường cho Đấng Thiên Sai (c 10).
Sau khi làm phép rửa cho Đức Giêsu ở sông Giođan và được chứng kiến cuộc thần hiện xảy ra trên Người, Gioan đã tin Người chính là Đấng Thiên Sai. Ông đã giới thiệu Người là “Con Chiên Thiên Chúa” với hai môn đệ và khuyến khích họ bỏ ông để theo làm môn đệ Người (x.Ga 1,36-37). Gioan đã khiêm tốn thừa nhận vai trò thấp kém của mình “không đáng cởi quai dép cho Người” (x.Lc 3,16) và khẳng định sự lệ thuộc của mình “Người phải nổi bật lên, còn thầy phải lu mờ đi” (Ga 3,30).
Nói về Gioan Tấy Giả, Đức Giêsu đã khen ngợi ông là người cao trọng nhất trong con cái loài người: “Tôi nói thật với anh em: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gioan Tẩy Giả. Tuy nhiên, kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời còn cao trọng hơn ông”.
Đức Giêsu đến thiết lập Nước Trời ban ơn cứu độ, mà Gioan có sứ mạng đi trước dọn đường cho Người. Nước Trời là một gia đình của Thiên Chúa, trong đó chỉ có một Thiên Chúa là Cha, chỉ có Đức Giêsu là Thầy và là người chỉ đạo, còn hết mọi người đều là anh em với nhau (x.Mt 23,8-10). Đây là một xã hội lý tưởng, trong đó mọi người có bổn phận yêu thương nhau và nhờ đó họ sẽ được sống trong niềm vui hạnh phúc. Hiện nay, trên thế giới vẫn có nhiều tiêu cực, đau khổ là do người ta thiếu tình thương với nhau. Đức Giêsu có sứ mạng đem đến cho thế giới một tinh thần mới, một lề luật mới xây dựng trên tình yêu thương. Từ nay tiêu chuẩn mới của sự công chính là tình yêu, khác với tiêu chuẩn cũ là lề luật như lời thánh Phaolô: “Người ta được nên công chính vì tin, chứ không phải vì làm những gì Luật dạy” (Rm 3,28).
Nói tóm lại. Bài Tin Mừng nhằm giới thiệu Đức Giêsu là Đấng Thiên Sai và đề cao Tân Ước trổi vượt hơn Cựu Ước. Tuy nhiên bài Tin Mừng chỉ cho chúng ta một khía cạnh khác của niềm vui sâu xa trong tâm hồn đó là chúng sẽ cảm nhận niềm vui vì đã sống đúng với ơn gọi và hoàn tất sứ mạng của mình.
Lạy Ðấng Cứu Thế của chúng con, ngày kỷ niệm Chúa giáng trần đang tới gần. Chúng con cảm thấy tâm hồn mình còn ngổn ngang trăm bề, thật bất xứng để đón tiếp Chúa. Nhưng cũng chính vì sự bất xứng đó mà chúng con càng cần Chúa đến viếng thăm hơn. Vì chỉ có bệnh nhân mới cần đến thầy thuốc. Xin giúp chúng con có được tấm lòng thống hối chân thành, xin tăng thêm lòng tin cậy mến để chúng con nhiệt thành hơn trong việc góp phần làm thăng tiến xã hội chúng con đang sống. Một xã hội vốn còn nhiều bất công, phân biệt đối xử, nhất là đối với những thành phần dân nghèo chúng con. Amen.
GKGĐ Giáo Phận Phú Cường
SUY NIỆM 2
Hôm nay Chúa Nhật III Mùa Vọng, chúng ta hãy hiệp thông với toàn thể Giáo Hội trong hành trình thiêng liêng chuẩn bị mừng lễ Chúa Giáng Sinh và mong chờ Chúa lại đến.
Trong bài Tin Mừng của Thánh Lễ hôm nay, Đức Giê-su mời gọi thánh Gioan, và qua Gioan Chúa mời gọi mỗi người chúng ta, hãy nhìn và nghe những điều Chúa làm và Chúa nói, nhìn và nghe những dấu chỉ Chúa ban cho cộng đoàn, gia đình và mỗi người chúng ta, dưới ánh sáng của Lời Chúa và nhất lả của Mầu Nhiệm Nhập Thể, được hoàn tất bởi Mầu Nhiệm Vượt Qua, để nhận ra Chúa đang đến, đã đến và chắc chắn sẽ đến.
Và Chúa đến không phải để đe dọa hay lên án, những để tha thứ, bao dung, chữa lành, phục hồi, tái tạo và mời gọi chúng ta đón nhận mầu nhiệm Nước Trời, qua việc trở nên một với Chúa, sống cho Chúa, vì Chúa, nhờ Chúa và trong Chúa.
- “Thầy có thật là Đấng phải đến không?”
Khi lắng nghe và nhất là cầu nguyện với bài Tin Mừng, vừa được công bố, chúng ta không thể không nhớ đến những điều lạ lùng xẩy ra cho thánh Gioan Tẩy Giả lúc ông còn trong bụng mẹ: “ông đã nhảy mừng” khi Đức Maria đem Đức Giê-su đến, lúc ấy cũng còn đang được hoài thai, nhưng trẻ hơn (x. Lc 1, 44). Và chúng ta cũng có thể nhớ đến những lời đầy hi vọng của bố Zacharia nói về con của mình trong bài ca “Chúc Tụng” (Benedictus) bất hủ:
Hài Nhi hỡi, con sẽ mang tước hiệu
là ngôn sứ của Đấng Tối Cao:
con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người.
là ngôn sứ của Đấng Tối Cao:
con sẽ đi trước Chúa, mở lối cho Người.
(Lc 1, 76)
Như thế, những điều kì diệu và những mặc khải lạ lùng thủa ban đầu đã không miễn trừ cho thánh Gioan Tiền Hô khỏi những tìm kiếm, thậm chí tìm kiếm trong tăm tối để khám phá và gặp được Đức Ki-tô. Và thử thách ông đang trải qua thật tận căn, cả về số phận lẫn hành trình nhận ra “Đấng Phải Đến”:
Ông Gio-an lúc ấy đang ngồi tù, nghe biết những việc Đức Ki-tô làm, liền sai môn đệ đến hỏi Người rằng: “Thưa Thầy, Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai khác?
Đó cũng là như thế đối với hành trình đức tin của chúng ta, cho dù mọi sự đều thật rõ ràng và minh bạch về kiến thức đến từ kinh Tin Kính và việc học giáo lí, nhưng mỗi người chúng ta vẫn được mời gọi có kinh nghiệm đích thân nhận ra Chúa là Đấng phải đến trong thế giới, cộng đoàn, gia đình và trong cuộc đời của chúng ta. Và ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm về những khó khăn đôi khi kéo dài và diễn ra trong tăm tối của hành trình tìm kiếm, gặp gỡ đích thân, hiểu biết và yêu mến Đức Ki-tô trong cuộc đời cụ thể của chúng ta, với những thăng trầm, buồn vui, vất vả và đầy thách đố. Vì thế, chúng ta cần kiên nhẫn tôn trọng hành trình này của nhau và của chính mình, chúng ta cần tập nhìn với cái nhìn của Chúa, thay vì xét đoán về người khác và về chính mình nữa. Mà cái nhìn của Chúa là cái nhìn cảm thông, kiên nhẫn và gợi mở.
Nhưng tại sao? Tại sao đến tận cuối đời, Gioan vẫn chưa thực sự xác tín ai là Đấng phải đến, Đấng mà chính ông có sứ mạng loan báo và chuẩn bị mọi người đón nhận Ngài? Có lẽ, đó là vì sự khác biệt giữa chân dung Đấng phải đến mà ông đã phác họa và chân dung thực sự của Đức Giê-su:
| – Gioan gọi người ta là “Nòi rắn độc kia”.
– Trong lời giảng về Đấng phải đến, ông dùng lời lẽ mạnh mẽ, thậm chí đe dọa: Cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây nào không sinh quả tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa[1].
(x. Mt 3, 1-12)
| – Đức Giê-su nhẹ nhàng kể các dụ ngôn: Người kia có 100 con chiên, người phụ nữ có 10 đồng bạc, người cha có 2 người con trai (x. Lc 15)
– Ngược lại, Đức Giê-su thi ân cách quảng đại (x. dụ ngôn “Người Gieo Giống”); Người làm bạn và ăn uống với những người thu thuế và tội lỗi, thâu nạp vào nhóm các môn đệ cả những phụ nữ không đức hạnh mấy! (x. Mt 9, 9-13; Lc 8, 1-3)
|
Chính vì thế mà Gioan đến tận cuối đời vẫn đặt câu hỏi: “Thầy có thật là Đấng phải đến không?” Còn chúng ta, nếu chúng ta quan niệm, sống và trình bày một Đức Ki-tô khác không theo các Tin Mừng, như thánh Phao-lô tuyên bố một cách mạnh mẽ: “Nếu có ai, kể cả chúng tôi, hoặc một thiên thần nào từ trời xuống, loan báo cho anh em Tin Mừng khác với Tin Mừng chúng tôi đã loan báo cho anh em, thì xin Thiên Chúa loại trừ kẻ ấy đi!” (Ga 1, 8), nhưng theo một ý thức hệ thần học hay thiêng liêng nào đó, theo ý riêng hay theo lòng ham muốn hoặc theo kiểu của thế gian, chúng ta cũng sẽ không nhận ra Người đã đến, đang hiện diện và sẽ đến!
- Hãy “nhìn và nghe”
Do đó, câu trả lời của Đức Giê-su không chỉ dành cho Gioan, nhưng còn ngỏ với loài người chúng ta ở mọi thời; đó là Ngài ban cho chúng ta những dấu chỉ, và mời gọi chúng ta hãy “nhìn” và hãy “nghe”, nghĩa là hãy có ngũ quan (nhìn, nghe, cảm, nếm và đụng) biết chiêm niệm. Như thế, Đức Giê-su không tự khẳng định về mình, cũng không áp đặt mình cho người khác, Người càng không định nghĩa ngôi vị của mình, Người mời gọi chúng ta hãy nhìn và nghe để cảm nếm sự dịu ngọt thần linh thuộc về ngôi vị của Người; bởi lẽ, Ngôi Vị của Ngài là Dấu Chỉ của mọi dấu chỉ, là Dấu Chỉ lớn nhất mà Thiên chúa ban cho loài người chúng ta. Nhưng tại sao Ngài lại “hiền” như vậy? Bởi vì, Ngài là tình yêu; và tình yêu là nhưng không, là mời gọi, là chờ đợi, là tôn trọng tự do; về điều này, chúng ta hãy nhớ lại hình ảnh Người Cha nhân hậu trong dụ ngôn “Người Cha có hai người con” (Lc 15, 11-32); và chân lí về ngôi vị, thì không có bằng chứng nào khác ngoài chính mình.
Chúng ta cũng được mời gọi nhìn và nghe các dấu chỉ: những dấu chỉ trong cuộc đời chúng ta, trong lịch sử và trong thế giới, dấu chỉ bí tích, và nhất là dấu chỉ Lời Chúa trong Kinh Thánh, để nhận Đức Giê-su là Đấng Ki-tô, Con Thiên Chúa hằng sống, Ngài đã đến, đang đến và sẽ đến để hoàn tất cuộc đời chúng ta, thân phận loài người, lịch sử nhân loại và toàn thể sáng tạo. Vì thế, mỗi ngày và trong thời gian tĩnh tâm, nhất là tĩnh tâm bằng việc lắng nghe Lời Chúa theo phương pháp Linh Thao của thánh Inhaxiô Loyola, chính là để nhận ra và gặp gỡ đích thân Đức Ki-tô. Bởi vì, khi chúng ta nghe được Lời Chúa nói đích thân và thân mật với từng người chúng ta, thì chúng ta đã gặp được Chúa rồi. Vì Lời Chúa và chính Chúa là một; nói cách khác, Chúa hiện diện cách trọn vẹn trong Lời của Ngài.
Origène, nhà chú giải Kinh Thánh thế kỉ III, nghĩa là vào thời các giáo phụ, đã nói rất đúng rằng, chúng ta rất nhạy cảm về mãnh vụn của Bánh Thánh Thể, nhưng chúng ta lại để cho Bánh Lời Chúa bị vung vãi quá nhiều.
- Mầu Nhiệm Vượt Qua
Gioan đang ngồi trong tù chờ bị xử trảm, nhưng Đức Giê-su lại tôn vinh ông, bằng cách tuyên bố về địa vị của ông cách long trọng:
Tôi nói thật với anh em: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gio-an Tẩy Giả.
(c. 11a)
Chúng ta đã có thể nhận ra mầu nhiệm Vượt Qua ở đây rồi, vì chính vào lúc thử thách nhất, bế tắc nhất, vào lúc cận kề cái chết và mất hết tất cả, kể cả mạng sống của mình, Đức Giê-su bằng Lời Hằng Sống của mình, tôn vinh Gioan ở mức độ toàn nhân loại, bởi vì, loài người chúng ta, ai cũng phải sinh ra từ mẹ, và Gioan là người lớn nhất trước mặt Thiên Chúa!
Đó là tương phản thứ nhất. Thực ra, là thứ hai mới đúng, vì giữa chân dung Đấng phải đến và chân dung thực sự của Đức Giê-su, đã là tương phản thứ nhất rồi. Nhưng vẫn còn một tương phản nữa, khi Chúa nói:
Tuy nhiên, kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời
còn cao trọng hơn ông.
còn cao trọng hơn ông.
(c. 11b)
Người nhỏ nhất trong Nước Trời đã lớn hơn Gioan rồi, vậy những người còn lại sẽ còn lớn hơn biết bao! Đây là một cách nói của Đức Giê-su nhằm phá đổ thói quen thích xếp hạng, phân loại, phân cấp của con người và đồng thời mặc khải cho chúng ta một giá trị mới và một tương quan mới trong Nước Trời.
Để có mặt trên đời chúng ta phải sinh ra, và để có mặt trong Nước Trời, chúng ta cũng phải sinh ra, sinh ra một lần nữa, hay nói cách khác, chúng ta phải tái sinh cho giá trị mới và tương quan mới (x. Ga 3, 3). Cũng như việc cưu mang và sinh ra thể lí, việc cưu mang và tái sinh trong Nước Trời cũng dài lâu và khó khăn , nhưng niềm hi vọng và niềm vui bền vững cũng rất lớn.
* * *
Gioan tuy đến cuối đời vẫn chưa xác tín về “Đấng phải đến”, nhưng Đức Giê-su đã công bố long trọng phần phúc của ông rồi:
- Phúc thứ nhất: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gio-an Tẩy Giả.
- Phúc thứ hai: Gioan đã là “công dân Nước Trời” rồi, trong mức độ ông loan báo Đức Ki-tô không chỉ bằng lời rao giảng, nhưng nhất là bằng cuộc đởi của mình, từ lúc sinh ra cho đến lúc chết; như thế ông đã trở nên một với Đức Ki-tô.
Nếu mối phúc thứ nhất chỉ có Gioan mới có, vì ai trong chúng ta cũng lọt lòng mẹ, nhưng không cao trọng gì mấy, thì mối phúc thứ hai của Gioan lại được ban cho tất cả chúng ta, đó là trở thành công dân Nước Trời, là trở nên một với Đức Ki-tô, qua việc làm chứng về Ngài bằng chính cuộc đời của chúng ta, từ lúc sinh ra cho đến lúc chết, trong trong hi vọng và trong niềm vui.
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc
[1] Nhiều người thích nói về Thiên Chúa bằng những lời đe dọa như thế này, nhất là với trẻ em. Thật đáng tiếc, khi chúng ta rắc gieo sự sợ hãi, thay vì lòng biết ơn và tâm tình ca tụng, ngay ở khởi đầu của hành trình đức tin.
