HỘI HỌC KITÔ GIÁO – CURSILLO

HỘI HỌC KITÔ GIÁO – CURSILLO
CURSILLOS DE CRISTIANDAD

I. Lịch Sử PT Cursillo:

Phong trào Cursillo phát sinh từ đảo Mallorca, nước Tây Ban Nha vào cuối năm 1940. Đầu tiên, danh từ Cursillo được dùng để chỉ một Khóa học ngắn, tổ chức cho đoàn thanh niên Công giáo tiến hành để đào tạo những người hướng dẫn hành hương viếng mộ Thánh Giacôbê Tông Đồ tại thành phố Santiago de Compostela. PT Cursillo đã không được hình thành một cách ngẫu nhiên mà do sự thúc đẩy của Chúa Thánh Linh, trao cho ông Bonnin và nhóm những nhà lãnh đạo tiên khởi tại Mallorca – Tây Ban Nha.
Năm 1940 sau khi cuộc nội chiến chấm dứt tại khắp nơi trong thành phố Tây Ban Nha, có phong trào thi đua tổ chức các cuộc hành hương viếng mộ thánh Giacôbê. Tại thị trấn Mallorca, một nhóm thanh niên thiện chí trong đoàn Thanh niên Công giáo tiến hành đã cùng làm việc, cùng nhau học hỏi, chia sẻ cuộc sống, cùng nhau cầu nguyện để xin ơn Chúa soi sáng hầu tìm ra một đường lối để đem những thanh niên thuộc thị trấn này về với Chúa.
Khóa Cursillo đầu tiên được khai diễn vào ngày 19.08.1944 tại Calafiguera de Felanix mệnh danh là Cursillos de Cristiandad, nghĩa là Khóa học về Kitô Giáo.
Qua bao thử thách lúc ban đầu, qua các cố gắng kiện toàn, PT Cursillo đã lướt thắng mọi trở ngại, vượt khỏi biên giới hòn đảo Mallorca để tiến vào đất liền. Năm 1954, Khóa Cursillo đầu tiên được tổ chức trong đất liền tại Valencia, lan rộng một cách nhanh chóng khắp nước Tây Ban Nha và lan sang các nước khác. Ngày nay, Phong trào Cursillo đã trở thành một tổ chức Quốc Tế với số thành viên gần 10 triệu người, có trung tâm sinh hoạt tại trên 80 Quốc gia.
Năm 1963, PT Cursillo được Chân Phước Giáo Hoàng Phaolô VI tôn cử Thánh Phaolô làm Thánh Bổn Mạng. Năm 1966, Đại hội Ultreya lần thứ I được tổ chức tại Roma. Năm 1971, PT được Giáo hội công nhận là thành viên thuộc Hội Đồng Tư Vấn Giáo Hoàng đặc trách giáo dân tại Roma. Các Đức Giáo Hoàng cũng rất quan tâm đến PT Cursillo và gởi thư khích lệ PT như Chân phước Giáo Hoàng Phaolô VI, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, và mới đây nhất là buổi gặp gỡ của ĐGH Phanxicô và Cursillistas Âu Châu tại Rome ngày 30.04.2015.
VPĐH Cursillo thế giới (gọi tắt là OMCC) hiện đặt tại Bồ Đào Nha với nhiệm kỳ 4 năm (2014-2018). PT Cursillo thế giới được chia thành 4 vùng: Vùng Âu Châu, Vùng Bắc Mỹ, Vùng Nam Mỹ và Vùng Á Châu – Thái Bình Dương. Việt Nam khi gia nhập OMCC sẽ thuộc vùng Châu Á – Thái Bình Dương.
Một tin vui cho PT Cursillo: ngày 5/2/2015 vừa qua, VPĐH GP Mallorca, nơi khai sinh PT Cursillo cũng đã chính thức tuyên bố việc chuẩn bị hồ sơ đệ trình Tòa Thánh xin phong Chân Phước và phong Thánh cho Ông Bonnin – vị sáng lập Phong trào. Tin vui này cho chúng ta thêm xác tín về tinh thần và phương pháp Phong trào mà vị sáng lập Phong trào đã dấn thân cả cuộc đời để phát triển.

II. Lịch Sử PT Cursillo Việt Nam:

Sau Công Đồng Chung Vaticano II, Hàng Giáo Phẩm Việt Nam càng quan tâm hơn các phong trào giáo dân, trong đó có Phong trào Cursillo. Đức cố Hồng Y Phanxico Xavie Nguyễn Văn Thuận – Vị Tôi Tớ Chúa sau khi tham dự Khóa Cursillo #13 năm 1967 tại Manila, Philippines, đã cổ võ mạnh mẽ cho việc hình thành Phong trào Cursillo tại Việt Nam. Thời gian làm việc tại Vatican sau này, ngài thường sinh hoạt với cộng đồng Cursillo Việt Nam tại hải ngoại, đặc biệt tại Sydney. Ngài được tuyên xưng là anh cả của PT Cursillo ngành Việt Nam trên toàn thế giới.
Lịch sử của phong trào tại VN có thể chia ra 3 giai đoạn gắn liền với thời cuộc của đất nước.

1. Giai đoạn sơ khai

Năm 1967 được coi là năm khai sinh của Phong trào Cursillo tại VN. Nhưng trong thực tế các khóa Tiếng Anh đã được mở từ năm 1965 cho các quân nhân người Philippines và một số linh mục, tu sĩ, giáo dân người Việt.
Khóa tiếng Việt đầu tiên được mở ngày 27-01-1967 tại Tu Viện Bêtania thuộc Tổng giáo phận Sài Gòn. Đức Tổng Giám Mục Phaolô Nguyễn Văn Bình đã chủ sự NGHI THỨC TRAO SỨ VỤ.
Ngày 28-01-1967 Đức Tổng Giám Mục Sài Gòn Phaolô Nguyễn Văn Bình, Đức Tổng Giám Mục Giáo phận Huế Philipphê Nguyễn Kim Điền (khi ấy còn làm Giám quản Tông Tòa) và Đức Giám Mục Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi, Giám đốc Công giáo Tiến Hành Việt Nam đã đến thăm các Tham dự viên.

- Tính đến 30-4-1975, Saigon đã mở khoảng vài chục khóa cho cả nam lẫn nữ. Vì không có tư liệu, nên chỉ biết rằng Đức cố Giám Mục Nicolas Huỳnh Văn Nghi là Linh Hướng của Phong trào Cursillo Saigon và con số cursillistas lúc ấy cũng lên đến số ngàn. Nhiều cursillista hiện nay tuy già yếu nhưng vẫn đang nhiệt thành sinh hoạt trong các hội đoàn của giáo phận.                        

- Ngày 14-12-1967, Khóa Cursillo đầu tiên của giáo phận Xuân Lộc được mở tại Tây Ninh, các Khóa sau đó được mở tại Trung Tâm Tĩnh Huấn Gia Viên và Trung Tâm Bác Ái Belem Long Khánh, TCV Phaolô Xuân Lộc. Tổng cộng trước năm 1975, Xuân Lộc mở được 23 Khóa (18 Khóa Nam + 5 Khóa Nữ),  với 1.437 Cursillista trong đó có 79 linh mục, 60 tu sĩ nam nữ.

- Tiếp theo sau Sài Gòn và Xuân Lộc là 5 giáo phận Cần Thơ – Nha Trang – Long Xuyên – Vĩnh Long – Huế… lần lượt mở Khóa.

Như vậy, tính đến 30-4-1975, Phong trào Cursillo đã có mặt tại 7 giáo phận với con số vài ngàn cursillistas.

3. Giai đoạn tạm lắng (âm thầm) (1975- 2005)

Trong giai đoạn này, để thích ứng với hoàn cảnh, một phần do nhân sự phân tán, người đi kẻ ở... Phong trào chuyển mình đi vào trầm lắng. 
Trong lúc đó, anh chị em cursillistas Việt Nam ở hải ngoại tìm cách liên lạc với nhau để dần hình thành các cộng đồng Cursillo ngành Việt Nam nơi đất khách quê người. Chính những anh chị em này là nhân tố tích cực giúp tái khởi động Phong trào trong nước.

4. Giai đoạn hồi sinh và phát triển (từ 2006 đến nay)

Tiến trình tái khởi động Phong trào Cursillo tại Việt Nam được bắt đầu từ năm 2006, Khóa Cursillo đầu tiên được tổ chức tại giáo phận Vinh do quý cha và quý anh chị cursillista hải ngoại gốc quê hương giáo phận Vinh. Đức Ông Vinh sơn Đặng Văn Tú, Tổng Đại Diện GP Xuân Lộc, sau khi dự Khóa #451 tại Hoa Kỳ năm 2006, ngài đã gặp gỡ anh Giuse Nguyễn Đức Tuyên, một cursillista lão thành tại Hoa Kỳ, nhân chuyến về thăm quê hương cuối năm 2006 gợi ý mở Khóa. Khi về Hoa Kỳ anh đã kết nối một số anh chị em cursillista tại Hoa Kỳ (Cha Phêrô Hoàng Xuân Nghiêm, anh Phêrô Nguyễn Quang Vinh, anh F.X Nguyễn Văn Thông) và Sydney (Nhóm Ra Khơi) nhằm giúp Xuân Lộc tái mở Khóa vào năm 2007. Tiếp theo, năm 2009 Sài Gòn và Phú Cường, năm 2010 là Nha Trang... Như vết dầu loang, các Khóa Cursillo lần lượt được mở tại các giáo phận khác. Sau 8 năm hoạt động, Phong trào Cursillo đã thực sự hồi sinh và phát triển tại 12 giáo phận: Long Xuyên, Cần Thơ, Mỹ Tho, Sài Gòn, Phú Cường, Xuân Lộc, Ban Mê Thuột, Nha Trang, Đà Nẵng, Vinh, Bắc Ninh, Hà Nội; trong năm 2015 phát triển thêm tại TGP Huế và GP Phát Diệm. Tổng số  hiện nay khoảng 3.215 cursillistas.
PT Cursillo Việt Nam sau thời gian tái khởi động, trong đợt sinh hoạt LGP tháng 03/2015 vừa qua mới bầu ra VPĐH Cursillo VN nhiệm kỳ I (2015-2019) với Cha LH & 5 thành viên. VPĐH Cursillo VN đang trong giai đoạn làm hồ sơ đệ trình HĐGM VN chuẩn nhận cho PT Cursillo VN hoạt động chính thức.
Đối với GP Xuân Lộc, từ năm 2007 đến năm 2014, Xuân Lộc mở được 18 Khóa Cursillo với tổng số 936 cursillistas: (trong đó: 42 Lm, Tu sỹ; 894 Giáo dân; 457 Nam, 479 Nữ) trải rộng trên 12 Giáo hạt và 80 Giáo xứ. Tổng số cursillistas các thế hệ hiện nay còn đang sinh hoạt khoảng 1.142 cursillistas, trong đó: 69 Linh mục, Tu sỹ và 1.073 Giáo dân Nam – Nữ. Một số mất và một số chuyển đi nên số liệu chỉ ước lượng.
Từ năm 2007 khi tái khởi động PT Cursillo, Đức Giám Mục Giáo Phận đã bổ nhiệm cha Linh hướng Giuse Đinh Nam Hưng – Chánh xứ Bùi Chu – Quản hạt Phú Thịnh làm Linh hướng PT Cursillo GPXL. Ngoài ra PT Cursillo Xuân Lộc vẫn được sự đồng hành, hướng dẫn của Đức Ông Vinh sơn, Tổng Đại Diện.
Để điều nghiên các mặt hoạt động Phong trào, PT Cursillo Xuân Lộc hiện nay có BPV Giáo Phận – BPV Liên Nhóm và Nhóm Lãnh Đạo. BPV GP cùng với BPV LN và ACE Lãnh Đạo sinh hoạt Trường Lãnh Đạo hàng tháng để cùng nhau đào luyện và hoạch định các công tác phát triển Phong trào.

III. Tâm Tưởng:

Tâm Tưởng Cursillo được ông Eduardo Bonnín diễn tả như sau: "Với Kitô giáo, Phong trào Cursillo bao gồm việccông bố tin vui về một thực tế tuyệt vời nhất, đó là: Thiên Chúa, qua Đức Giêsu Ki-tô, yêu thương chúng ta. Tâm tưởng này được thông truyền bằng phương cách tốt nhất là tình bằng hữu qua tính ưu việt của mỗi người, là những người có khả năng: Xác tín – Kiên quyết – Trung thành". (trích Cẩm Nang Lãnh Đạo).

IV. Yếu Tính:

Theo Tư Tưởng Nền Tảng PT Cursillo, nguồn gốc của bất cứ phong trào nào cũng có một ân sủng đặc biệt, nhưng mỗi phong trào đều chú trọng vào mỗi khía cạnh căn bản khác nhau. (TTNT #81,82). Phong trào Cursillo là (1) một Phong trào của Giáo hội, (2) với phương pháp riêng, (3) tạo cơ hội sống và chia sẻ những điều căn bản để trở nên người Kitô hữu đích thực, (4) giúp mỗi người khám phá và chu toàn ơn gọi riêng của mình, (5) thúc đẩy các Nhóm Kitô hữu nòng cốt, và (6) làm cho các Nhóm này có thể dậy men môi trường bằng Phúc Âm (TTNT #75)
Sáu yếu tố nêu trên chính là Yếu Tính của Phong trào Cursillo.
Như vậy, khi đề cập tới Yếu Tính là ta đã trả lời câu hỏi PHONG TRÀO CURSILLO LÀ GÌ? Giờ ta tìm hiểu Mục Đích của Phong trào để trả lời câu hỏi PHONG TRÀO ĐỂ LÀM GÌ?

V. Mục Đích:

Vì PT Cursillo là PT của Giáo Hội và thuộc về Giáo Hội, nên Mục Đích của Phong trào cũng là Mục đích của Giáo Hội: đó chính là Phúc âm hóa thế giới. Giáo Hội Phúc âm hóa bằng cách đem Tin Mừng đến cho nhân loại và qua những môi trường dị biệt trong xã hội, cố gắng cải hóa lương tâm cá nhân cũng như tập thể.
Nhìn xa hơn, mục đích của Phong trào nhắm tới:
-Sống và chia sẻ những căn bản của người Kitô hữu,
-Giúp mọi người khám phá và chu toàn ơn gọi riêng của họ,
-Hình thành những nhóm nòng cốt,
-Làm dậy men môi trường bằng Phúc Âm.

VI. Sách Lược:

Phong trào muốn đảm bảo cho mọi hoạt động của mình được hữu hiệu và đạt mục tiêu, nên đề ra một sách lược để phối hợp các hoạt động của Phong trào. Sách lược Cursillo là kế hoạch toàn bộ về những hoạt động của Phong trào gồm 3 giai đoạn: Tiền Cursillo, Khóa Cursillo và Hậu Cursillo nhằm mục tiêu  làm dậy men Tin Mừng trong các môi trường nhờ những người lãnh đạo trong các môi trường đó.
7 Nguyên tắc căn bản trong Sách Lược của Phong trào.

• Làm Palanca: mọi hoạt động của Cursillo đều phải trông cậy vào ân sủng Chúa nên đây là bước đầu tiên làm nền tảng cho tất cả nỗ lực của con người.
• Chọn lựa môi trường
• Xâm nhập môi trường
• Tìm kiếm và tuyển chọn những người nòng cốt
• Chuẩn bị cho ứng viên
• Cảm nghiệm Khóa Tĩnh Huấn Cursillo
• Và Đồng hành sau Khóa Cursillo

VII. Kết Luận:

Những điều trên đây chỉ là sơ lược về Lịch sử hình thành PT và Tâm Tưởng, Yếu Tính, Mục Đích, Sách Lược Phong trào. Chi tiết xin quý vị tìm hiểu thêm nơi các tài liệu Phong trào và những thông tin liên quan.
Nhìn lại quá trình hình thành và phát triển Phong trào Cursillo, chúng con xin dâng lời tạ ơn Chúa và cám ơn quý Đức Hồng Y, quý Đức Giám Mục, quý cha và quý tu sỹ linh hướng cùng quý anh chị đi trước, qua bao thử thách khó khăn, PT Cursillo VN và cách riêng PT Cursillo XL đã có bước phát triển như ngày hôm nay.
Để tiếp nối những thành quả đó, ACE Cursillistas nguyện chung lòng chung sức, nỗ lực sống chứng nhân và cùng nhau đem Tin Mừng đến với những người chưa nhận biết Chúa qua phương pháp, đặc sủng của Phong trào: Tìm Bạn, Kết Bạn và Đưa Bạn về với Chúa Kitô trong tinh thần MỘT TAY NẮM LẤY CHÚA, MỘT TAY NẮM LẤY ANH CHỊ EM.