Suy niệm Tin Mừng CN 22 Thường niên B - LM. Giuse Đỗ Văn Thụy
Hãy tẩy rửa tâm hồn (Mc 7,1-8.14-15.21-23)
Nhà thần học William Barclay kể lại một câu chuyện như sau: Có một Rabbi
(tiến sĩ Luật Do Thái giáo) lão thành bị tù ở Rôma. Ông chỉ được ăn uống tối
thiểu nhằm mục đích kéo dài cuộc sống. Thời gian trôi qua, vị Rabbi này ngày càng yếu dần. Cuối cùng người ta buộc phải
mời một y sĩ đến khám bệnh. Y sĩ bảo
rằng cơ thể ông ta bị thiếu nước.
Báo cáo của y sĩ khiến các viên cai ngục bối rối. Họ không hiểu tại sao vị Rabbi ấy
lại có thể thiếu nước, bởi vì khẩu phần nước mỗi ngày tuy là tối thiểu, song
vẫn tương đối đủ cho mỗi người. Thế là đám
lính gác liền chú ý quan sát vị Rabbi ấy một cách kỹ
lưỡng hơn để thử xem ông ta làm gì với số nước ấy. Cuối cùng người ta đã khám
phá ra một điều bí mật. Vị Rabbi ấy đã sử dụng phần lớn số nước để rửa tay
trước khi cầu nguyện và ăn cơm.
Câu chuyện trên
giúp chúng ta hiểu được bài Phúc Âm hôm nay. Nó giúp ta hiểu rõ hơn các nhà
lãnh đạo tôn giáo Do Thái đã cảm thấy chướng tai gai mắt và bực bội thế nào khi
nhìn thấy các môn đệ Chúa Giêsu ăn uống mà không chịu rửa tay theo đúng nghi thức.
Đấy chính là
điểm quan trọng của bài Phúc Âm hôm nay.
Điểm quan trọng
này được biểu lộ trong một tranh luận sôi nổi giữa Chúa Giêsu và những nhà lãnh đạo tôn giáo Do Thái. Chúng
ta biết đối với dân Do Thái có hai bộ luật: Luật thành văn và luật truyền khẩu.
Luật thành
văn căn cứ trên sách Torah
(Ngũ Thư) nghĩa là 5 quyển sách đầu của Cựu Ước, đôi khi còn gọi là luật Môisê.
Tới thế
kỷ thứ năm trước Công Nguyên,
có một nhóm chuyên nghiên cứu về Luật đã tạo được một ảnh hưởng mạnh mẽ trong
dân chúng Israel. Họ thấy những điều luật tổng quát trong bộ luật ấy quá mơ hồ,
thiếu tính rõ ràng, cần phải được soạn thảo lại cho rõ ràng, với nhiều chi tiết
hơn. Từ đó phát sinh ra bộ luật thứ hai, đó là bộ luật truyền khẩu.
Trong thời gian
này, nơi dân chúng Do
Thái, có rất nhiều người muốn bắt chước các tư tế của họ về sự thánh thiện bề
ngoài có tính cách nghi thức. Chẳng hạn theo luật thành văn, mọi tư tế đều phải
rửa tay trước khi vào nơi thánh trong đền thờ. Mục đích của luật này là tẩy rửa
tất cả những gì là ô uế về mặt tôn giáo để các tư tế xứng đáng thờ phượng trước
nhan Chúa hơn. Dần dần, dân
chúng cũng bắt chước các tư tế rửa tay trước khi cầu nguyện. Và bằng những suy
nghĩ tương tự như thế, họ cũng rửa tay trước khi dùng bữa nữa.[1]
Rửa tay trước khi ăn, đối với người Do thái là một quốc tục, một thánh
lệ. Các người Biệt Phái và Kinh Sư nói riêng
và dân Do Thái nói
chung, thường rất khắt khe với tục lệ này. Họ cho đó là
một nghi thức truyền thống quan trọng phải tuân giữ nghiêm ngặt, để tỏ ra mình thanh sạch trước mọi người.
Tục lệ rửa tay của họ rất phức tạp chứ không đơn giản như
kiểu chúng ta rửa tay để ăn uống: rửa ngón tay, bàn tay, cổ tay. Phải đổ nước
từ từ cẩn thận từng chút, từng chỗ… thật
cầu kỳ, thật phức tạp. Khi rửa tay
như vậy, họ nghĩ rằng họ đã làm đẹp lòng Thiên Chúa vì đã làm đúng luật lệ và
họ tin rằng một nghi thức bên ngoài như vậy có sức làm cho họ được thanh sạch.
Ý tưởng hàm
chứa đàng sau việc tuân giữ này quả thực cao đẹp, bởi nó nhằm mục đích làm cho
tôn giáo thấm nhập vào mỗi hành vi của cuộc sống. Nhưng trong quá trình thực
thi luật này, một điều bi đát đã xảy ra vì tôn giáo đã dần dần thoái hoá thành
một hoạt động chỉ đơn thuần là chu toàn những nghi thức bên ngoài: tuân giữ những nghi thức này thì được kể
là đạo đức, là thánh thiện.
Lại thêm một câu chuyện nữa để chúng ta suy nghĩ về
vấn đề vụ hình thức, chỉ chú tâm tới bề mặt bên ngoài như sau: Khoảng 2 giờ,
một buổi sáng lạnh và gió lớn, chuông điện thoại nhà xứ reo: Có người sắp chết, xin cha đi xức dầu.
Khi cha Murray đi
qua một ngõ hẻm, chợt xuất hiện một bóng đen với cây súng la to: “Đưa tiền
đây!”.
Vị linh mục đáp lại: “Ví của tôi
để ở trong túi áo khoác”.
Khi ngài mở áo khoác thì chiếc cổ côn trắng lộ ra.
Kẻ cướp ấp úng: “Ôi con không biết cha là linh mục, con xin lỗi, cha
cất tiền đi”.
Bình tĩnh lại vị linh mục đưa cho y một điếu thuốc xì gà, nhưng y lắc
đầu: “Không, cám ơn cha, trong mùa chay con không hút
thuốc”.
Coi trọng việc không hút thuốc trong mùa chay quan
trọng hơn việc đi ăn cướp. Qủa thật, kẻ
cướp đường đã hành động như một người Biệt Phái. Người Biệt Phái giữ hết sức chi tiết những điều lệ
nhỏ nhặt của luật Do Thái, trong khi đó lại bỏ bê những giới răn quan trọng. Đó
là lý do Đức Giêsu
khiển trách họ.
Trong cuộc sống, có lẽ
nhiều lần Chúa cũng quở trách chúng ta như đã quở trách những Luật Sĩ và Biệt Phái
trong bài Tin Mừng hôm nay: “Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng
chúng thì lại xa Ta”(Mc 7,6). Ước chi chúng ta ghi nhớ lời cảnh báo của Chúa Giêsu
để mau chỉnh đốn lại đời sống tâm linh của chúng ta để luôn sống chân tình với
Chúa như một người con thảo. Amen
