Đền thờ thánh Croce ở Giêrusalem có “Titulus
Crucis”, dấu hiệu mà Philatô đã đặt trên thập giá ghi rõ “Giêsu Nadaret là
Vua dân Do Thái”.
Bà
Maria Luisa Rigato, học giả kinh thánh và tác giả cuốn I.N.R.I. Il titolo della Croce, cho biết: “INRI là cụm từ viết tắt tiếng Latin: Jesus
Nazarenus Rex Judaeorum. Chữ được Philatô viết bằng tiếng Hebrew, Latin và Hy
Lạp. Có thể Philatô không tự tay viết, mà là một người nào đó đã viết bằng 3
ngôn ngữ”.
Theo
tương truyền, hoàng hậu Helena, mẹ của Constantine, phát hiện “Titulus Crucis” năm
325 trên một ngôi mộ với một ít mảnh Thánh giá và khăn liệm. Không tìm thấy dấu
vết qua nhiều thế kỷ cho đến khi tìm thấy tài liệu “Titulus Crucis” thời ĐGH
Grêgôriô Cả. Cuối cùng ngài cho đem thánh tích về Rôma. Năm 1124, thánh tích
được giấu trên khải hoàn môn (triumphal arch) của Đền thờ thánh Croce ở
Giêrusalem.
Bà
Maria Luisa Rigato nói: "Các
họa sĩ đang vẽ trên trần nhà thì họ đập búa vào thánh tích, họ nghe thấy tiếng
khác lạ. Họ khoét ra và thấy một chiếc hộp có thánh tích. Họ lấy chiếc hộp
xuống và xem có chữ gì. Thánh tích được phát hiện năm 1492”.
Bà
cho đó đúng là thánh tích, vì nó trùng khớp với những gì được kể trong phúc âm
theo thánh sử Gioan. Có thể khăn liệm cũng vậy.
Bà
Maria Luisa Rigato nói: "Tôi
tin đó là bảng hiệu của Philatô. Tôi nghĩ nó được đặt ở Canvê vì đó là nguyên
nhân của việc kết án. Nó được đặt ở gần ngôi mộ và chung số phận với khăn liệm.
Đúng như trình thuật phúc âm”.
Cũng
như khăn liệm, thánh tích này được thử bằng carbon-14, nhưng chưa có kết quả
cuối cùng. Thánh tích này được tôn kính ở Rôma. Nó nhắc nhớ các Kitô hữu
về lý do Chúa Giêsu đã chết vì nhân loại.
TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ RomeReports.com)
THÁNH
TÍCH THÁNH GIÁ
Ngày xưa, thập giá là nhục hình của người Do Thái, và là hình phạt nặng
nhất dành cho những tử tội. Nhưng chính thập-giá-khổ-đau đó lại trở thành biểu
tượng cứu độ vì được Đức Kitô dùng làm phương cách giải thoát. Saolê đã từng
bách hại “tới bến” đối với những ai yêu mến Thánh giá, nhưng nhờ cú ngã ngựa,
bị mù mắt thể lý mà lại sáng mắt tâm linh, và rồi ngài ước mong: “Ước chi
tôi chẳng hãnh diện về điều gì ngoài thập giá Đức Giêsu Kitô” (Gl 6:14). Gần
2000 năm sau, ĐGM Lambert de la Motte (Hội Thừa sai Pháp) cũng hóa thành “người
không giống ai” khi ngài quyết tâm chỉ yêu mến Thánh Giá, bằng chứng là ngài đã
lập Dòng Mến Thánh Giá tại Việt Nam – bắt đầu từ Hải Phòng (Bắc Việt). Xưa cũng
như nay, bất cứ ai thích Thánh Giá đều bị coi là “ngược đời”. Nhưng Đức Kitô đã
khuyến cáo chúng ta phải vác thập giá mà theo Ngài (Mt 16:24). Phải thực sự tin
tưởng và can đảm mới có thể bước trên Đường Thập Giá.
Bất kỳ khi nào có chuyện về thánh tích giả, người
ta có thể mong ai đó nói: “Có đủ những
mảnh Thánh Giá Thật để làm được chiếc tàu ông Noah!”. Bất kỳ ai đưa ra như
vậy đều không thể biết rằng họ đang nhắc lại nhà nghiên cứu khoa nhân văn
Erasmus, người Hà Lan, thế kỷ 16. Ông đã viết: “Như vậy những người nói về Thánh giá của Chúa Giêsu, được trưng bày
công khai và riêng tư ở nhiều nơi, nếu tất cả những mảnh đó được thu gom lại thì
có thể làm thành số hàng hóa lớn để chuyên chở bằng tàu buôn”.
Rõ ràng đây là nguồn gốc, nhưng có chính xác?
Có vẻ là điều khó trả lời. Nhưng nửa sau của thế kỷ 19, một học giả người Pháp
là Charles Rohault de Fleury đã tìm hiểu và đo Thánh tích Thánh giá thật.
TRỌNG LƯỢNG VÀ KHỐI LƯỢNG THÁNH GIÁ
Học giả De Fleury tin rằng Chúa Giêsu đã vác
cả thập giá từ dinh Philatô tới đỉnh đồi Can-vê. Cuối thế kỷ 20, các sử gia
thấy rằng các tử tội bị án đóng đinh vào thập giá chỉ vác một thanh ngang thập
giá – thanh dọc được dựng sẵn tại nơi xử tử. Ước tính trọng lượng thập giá Chúa
Giêsu vác là 200 cân Anh (1 cân Anh là 450g), khoảng đường xa 3 dặm (1 dặm là 1609,31m),
đi khoảng 1 giờ thì cần nghỉ, một người thợ mộc khỏe mạnh có thể vác 220 cân
Anh gỗ dài 150 bộ (1 bộ là 0,3048m) trên vai trước khi cần nghỉ. De Fleury tính
toán rằng thập giá có thể nặng khoảng 220 cân Anh, nhưng ông nghĩ Chúa Giêsu
kéo lê hơn là vác thập giá, trọng lượng đó với Chúa như vậy cảm thấy chỉ khoảng
55 cân Anh. Tuy nhiên, trong tình trạng sức khỏe yếu đuối sau khi bị hành hạ
như vậy, trọng lượng vừa phải cũng trở nên quá nặng đối với Chúa Giêsu, do đó
mà quân lính Rôma mới bắt ông Simon thành Cyrene
vác thập giá giúp đỡ Chúa Giêsu.
De Fleury đã ước tính khối lượng thập giá
khoảng 10,9 inch khối (27,686 cm3). Nhưng tổng khối lượng các mảnh
ông đo được tới 240 inch khối. Con số này khiến ông ngạc nhiên. Có nhiều mảnh
đã mất từ nhiều thế kỷ, hoặc bị hủy hoại trong chiến tranh hoặc trong thời cải
cách. Ông nhân với 10 thì sẽ là 2.400 inch khối, chỉ là 1/5 kích cỡ thập giá mà
Chúa Giêsu bị đóng đinh vào.
Năm 1870, De
Fleury xuất bản cuốn “Mémoire sur les
Instruments de la Passion” (Ký Ức về Dụng Cụ Khổ Nạn). Ông kết
luận rằng nếu tất cả thánh tích của Thánh Giá Thật được gom lại, hẳn sẽ không
đủ để đóng đinh một con người, đừng nói chi đóng tàu ông Noah. Tác giả Evelyn
Waugh, người Anh, thế kỷ 20, nói đến kết luận của De Fleury, ông nói: “Dù khối lượng thế nào cũng không có dấu vết
nào về tính cả tin (nhẹ dạ – credulity) của các tín hữu”.
PHÁT HIỆN THÁNH
GIÁ
ĐGM Eusebius (khoảng
năm 260-341), giáo phận Caesarea, nói rằng khoảng năm 327, hoàng đế đầu tiên
theo Kitô giáo là Constantine đã viết cho thánh Macarius, giám mục giáo phận Giêrusalem,
ra lệnh phá Đền thờ thần Venus (Temple of Venus) trên đồi Can-vê và Mộ Chúa
Giêsu (Holy Sepulchre), và xây dựng một pháp đình La Mã (basilica) – với chi
phí của Constantine. Dù ĐGM Eusebius nói rằng thánh Helena, mẹ của Constantine,
ở trong Thánh địa (Holy Land) vào lúc đó, ông vẫn thực hiện kế hoạch “phá hủy
và xây dựng” (demolition-and-construction project), ông cũng không nói rằng
Thánh Giá Thật được phát hiện tại đó.
Trong 20 năm xây
dựng Nhà thờ Mộ Chúa Giêsu (Church of the Holy Sepulchre), ĐGM giáo phận Giêrusalem
lúc đó là thánh Cyril (khoảng năm 315-386) đã nói đến thánh tích Thánh Giá Thật
trong một bài giảng: “Cả thế giới có đầy
những miếng gỗ Thánh giá”. Các nhà khảo cổ đã phát hiện trong đống xà bần
của các nhà thờ hồi thế kỷ IV có khắc chữ Algeria nói rằng các nhà thờ này đã
từng giữ một phần nhỏ của thánh tích Thánh giá. Cuối thế kỷ đó, những người
viết Kitô giáo, kể cả thánh Ambrôsiô, đều công nhận sự thật là thánh Helena đã
tìm thấy Thánh Giá Thật.
Theo truyền
thống cổ, dưới đền thờ La Mã, người ta khai quật thấy 3 cây thập tự, nhưng
không biết cây nào là của Chúa Giêsu và những cây nào của 2 tên trộm cùng bị
đóng đinh với Ngài. Helena có thể đã chạm vào các thập giá này khi bà đem một
phụ nữ hấp hối đến đó. Sau khi chạm vào một trong các thập tự đó, phụ nữ bị
bệnh kia liền khỏe mạnh lại, điều đó được coi là biểu hiện chứng tỏ Thánh Giá
của Chúa Giêsu.
TÔN KÍNH THÁNH
GIÁ
Helena đã đưa
một phần Thánh giá về Rôma, và bà đã cất giữ tại nhà nguyện trong dinh thự của
bà, ngày nay là Đền thờ Thánh Giá ở Giêrusalem (Basilica of the “Holy Cross in
Jerusalem”). Phần Thánh giá còn lại vẫn ở Giêrusalem, trong nhà nguyện nối liền
với Nhà thờ Mộ Chúa Giêsu.
Khoảng năm 381,
Egeria (một nữ tu đến từ Tây Ban Nha hoặc miền Nam nước Pháp) đã hành hường tới
Thánh Địa. Trong một lá thư dài gởi về cho nhà dòng, bà đã mô tả cảm nghiệm của
bà. Vào Thứ Sáu Tuần Thánh, bà cùng với nhiều người cầu nguyện trong Nhà nguyện
Thánh giá (Chapel of the Holy Cross). Sau khi giám mục giáo phận Giêrusalem vào
cung thánh và ngồi xuống, các phó tế mang đến một hộp bằng bạc và đặt lên bàn có
phủ khăn. Bà viết: “Chiếc hộp được mở ra
và gỗ Thánh giá được lấy ra, có cả bảng titulus (bảng mà Philatô viết để treo trên
đầu Chúa Giêsu trên Thánh giá) cũng được lấy ra đặt trên bàn. Lúc đó, ĐGM cầm Thánh
giá trong tay, còn các phó tế đứng vây quanh để canh giữ. Thánh giá được canh
giữ như vậy vì để mọi người đến quỳ xuống và hôn kính Thánh giá. Cũng có thể sợ
bị cướp Thánh giá. Mọi người đều chạm vào Thánh giá và bảng titulus, họ chạm
bằng trán, bằng mắt, rồi hôn kính, không ai lấy tay chạm vào Thánh giá”.
Từ thời Egeria, thánh
tích Thánh giá được các Kitô hữu ao ước. Ngày nay, vẫn chưa thể phân biệt Thánh
giá thật, dù thánh tích Thánh giá được trưng bày ở Nhà thờ Mộ Chúa Giêsu tại
Giêrusalem, và Đền thờ Thánh Giá ở Giêrusalem tại Rôma có thể là chính xác.
THOMAS J.
CRAUGHWELL (*)
TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ NCRegister.com)
(*) Tác giả cuốn “Saints Behaving Badly and the
forthcoming Saints Preserved: An Encyclopedia of Relics”.