LỜI CHÚA: Mt 1, 18-24
Suy Niệm 1
Đấng Emmanuel
Giữa lúc dân Israel đang bị lưu đầy ở Babylon, Thiên Chúa đã sai Yêrêmia loan báo một Tin mừng là Ngài sẽ ban cho họ một vị vua sẽ đưa dân lưu đầy trở lại quê hương và thiết lập một dân Israel mới. Vị vua ấy được thánh Matthêu giới thiệu là Đấng Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng tôi.
Ngay từ đầu, Thiên Chúa đã ở giữa dân Ngài. Ngài đã ở với họ trong áng mây, cột lửa, Ngài đã ở nơi họ trong Hòm Bia giao ước và nơi các nhân vật đặc tuyển. Nhưng vì muốn ở với họ một cách sâu xa hơn. Ngài đã trở nên Đấng Emmanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng tôi.
Tuy nhiên, để có thể ở giữa loài người, Ngài đã muốn có sự cộng tác của con người. Đức Maria là người đầu tiên và gương mẫu của việc thực hiện kế hoạch Emmanuel. Đứng trước kế hoạch hoàn toàn trái ngược với hoài bão và mơ ước của mình, Người đã tự xoá bỏ mình và cúi đầu vâng phục. Thánh Giuse cũng vậy, sau khi đã được giải thích cho biết về kế hoạch thần linh, Người cũng đã sẵn lòng quên mình để cho ý định của Thiên Chúa được hoàn tất. Chính việc tự xoá mình và hoàn toàn giao phó đời mình cho Thiên Chúa đã làm cho tình yêu của các ngài sung mãn và đạt đến mức thiên giới mà không cần quan hệ giới tình.
Đấng Emmaanuel – Thiên Chúa ở cùng chúng tôi vẫn đang làm cho nhân loại xoá bỏ những chia rẽ, đố kỵ, ngăn cách để được hợp nhất với nhau trong tình yêu, bởi vì, Ngài là Tình yêu, Ngài sẽ không thể tìm được nơi ở, bao lâu nhân loại còn đầy những ích kỷ, oán hận, tranh chấp.
Nhưng trên tất cả, Ngài muốn có một chỗ trong tâm hồn chúng ta. Ước gì chúng ta biết mở rộng lòng đón lấy Ngài, nên một với Ngài, nhờ đó Ngài có thể mãi mãi là Đấng Emmanuel cho ta và cho nhân loại hôm nay.
Suy niệm 2
Bảng gia phả của Chúa Giêsu (Mt 1,1-17) cho chúng ta thấy ba giai đoạn trong lịch sử cứu độ của nhân loại: giai đoạn loài người được dựng nên cao trọng - Thiên Chúa sáng tạo con người theo hình ảnh của Thiên Chúa; giai đoạn loài người đánh mất sự cao trọng - loài người dùng ý chí tự do của mình để từ chối và loại trừ Thiên Chúa ra khỏi cuộc sống của mình để nô lệ cho tội lỗi; giai đoạn loài người có thể phục hồi sự cao trọng - Thiên Chúa đã sai con của Ngài là Chúa Giêsu Kitô đến để cứu con người ra khỏi vũng lầy tội lỗi.
Chúa Giêsu đến để phục hồi phẩm giá mà con người đã đánh mất do tội mà con người gây nên. Thế nhưng, con người có được phục hồi phẩm giá hay không còn phụ thuộc vào việc con người từ chối hay đón nhận Thiên Chúa qua Chúa Giêsu. Bài Tin Mừng hôm nay, qua hình ảnh thánh Giuse, thánh Mátthêu cho chúng ta chiêm ngắm một tấm gương trong việc đón nhận Thiên Chúa.
Bản văn truyền tin theo Tin Mừng thánh Luca được kết bằng lời xin vâng thật đẹp của Đức Maria. Qua lời xin vâng, Đức Maria đã hoàn toàn đón nhận Chúa Giêsu vào trong đời sống của Mẹ (Lc 1,26-38). Bản văn truyền tin theo Tin Mừng thánh Mátthêu mà chúng ta vừa nghe cũng kết bằng một hành động “xin vâng” của thánh Giuse để đón nhận Chúa Giêsu vào trong đời sống của mình (Mt 1,18-24).
Thật vậy, việc Đức Maria mang thai mà không phải do bởi thánh Giuse đã làm cho tâm trí của thánh Giuse lo lắng và rối bời. Tâm trí của thánh Giuse lo lắng và rối bời, vì một đằng là người công chính buộc thánh Giuse phải lên án tội lỗi mang thai mà không phải do bởi người chồng của Đức Maria. Nhưng đằng khác ngài lại không muốn tố cáo vì có lẽ không dám nghĩ xấu cho Đức Maria. Sự giằng co này dường như đã làm cho thánh Giuse kiệt sức, nhưng rồi cuối cùng cũng phải đi đến một quyết định vẹn toàn cho cả đôi đường, đó là định tâm lìa bỏ Đức Maria cách kín đáo. Điều này có nghĩa là thay vì lên án Đức Maria, rồi đuổi Đức Maria ra khỏi nhà thì thánh Giuse lại quyết định không những không lên án Đức Maria mà còn chấp nhận để Đức Maria ở lại còn mình thì âm thầm ra đi.
Khó khăn lắm thánh Giuse mới đưa ra được quyết định mà theo ngài là vẹn toàn cho cả đôi đường. Thế nhưng Thiên Chúa lại sai sứ thần hiện đến báo mộng cho biết: thánh Giuse phải đón Đức Maria về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần, cưu mang con trẻ và phải đặt tên là Giêsu. Một lời mời gọi làm đảo lộn tất cả những toan tính của thánh Giuse.
Nếu như quyết định lìa bỏ Đức Maria cách kín đáo là một quyết định thật khó khăn thì quyết định thực hiện lời sứ thần Chúa truyền là đón Đức Maria về nhà còn khó khăn hơn bội phần. Thật vậy, quyết định lìa bỏ Đức Maria cách kín đáo đòi hỏi một sự hy sinh rất lớn, nhưng dù sao quyết định này cũng được đưa ra bởi những tính toán của thánh Giuse, và thánh Giuse có thể hiểu được. Còn nếu quyết định thực hiện lời sứ thần Chúa truyền thì không những đòi hỏi gạt bỏ ý riêng mà còn phải bỏ qua sự hiểu biết. Sự hiểu biết mà hầu hết chúng ta thường dựa vào nó để đưa ra những quyết định. Thật vậy hành động xin vâng của thánh Giuse chỉ có thể thực hiện được khi tin tưởng hoàn toàn vào Thiên Chúa. Chính trong khoảnh khắc này ta mới hiểu được tại sao thánh Giuse được mệnh danh là người công chính.
Lạy Chúa, xin cho mỗi người chúng con luôn biết noi gương thánh Giuse trong việc tin tưởng và đón nhận chương trình của Thiên Chúa trong từng hoàn cảnh sống, để nhờ đó, chúng con cũng được chương trình của Thiên Chúa thanh luyện và giải thoát khỏi xiềng xích tội lỗi. Amen.
GKGĐ Giáo Phận Phú Cường